"Προσπάθεια διάσωσης της αρχαιότητας"

Θετικά είναι τα πρώτα ξένα σχόλια για το μεγάλο διεπιστημονικό συνέδριο με θέμα την αρχαιότητα και το σήμερα που εξήγγειλε το Ίδρυμα Αλέξανδρος Ωνάσης. Θα αρχίσει κάποτε μια συζήτηση για την ελληνική ιστορική συνέχεια;

Το ξέραμε ότι σε ένα χρόνο από σήμερα, τον Νοέμβριο του 2010, θα εγκαινιαστεί στην Αθήνα η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Αλέξανδρος Ωνάσης. Όπως επίσης ξέραμε ότι το πολιτιστικό αυτό κέντρο θα αρχίσει τις δραστηριότητές του με ένα διεθνές διεπιστημονικό συνέδριο που θα έχει τον τίτλο Οι διάλογοι των Αθηνών. Ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο: κορυφαίοι επιστήμονες των αρχαιογνωστικών επιστημών θα συζητήσουν με βιολόγους για τον Αριστοτέλη και τη βιοηθική, με καλλιτέχνες για την εμβέλεια του κλασικισμού ή με πολιτικούς επιστήμονες για την αρχαία και τη σημερινή δημοκρατία. Άλλο ένα μεγαλεπήβολο πρόγραμμα με ηχηρούς τίτλους, υψηλούς στόχους και μηδαμινό βεληνεκές στην κοινωνία, θα σκεφθούν κάποιοι. Αλλά δεν σκέφτονται όλοι έτσι. Πριν από λίγες ημέρες οι εκπρόσωποι του Ιδρύματος Αλέξανδρος Ωνάσης παρουσίασαν το πρόγραμμα του επόμενου Νοεμβρίου στη Βιέννη και στη συνέχεια και αλλού.

Η φήμη της Ελλάδας
Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift:

Είναι λοιπόν ενδιαφέρον να δούμε πώς κρίνουν οι άλλοι αυτό το πρόγραμμα, άλλοι που το παίρνουν και μάλιστα πολύ στα σοβαρά. Ένα παράδειγμα το σχετικό άρθρο που δημοσιεύθηκε αυτές τις μέρες στη Süddeutsche Zeitung του Μονάχου με τίτλο «Μια προσπάθεια διάσωσης της αρχαιότητας». Είναι ενδιαφέρον επειδή δεν αναπαράγει απλώς τις εξαγγελίες για το πολιτιστικό κέντρο στην Αθήνα και για το συνέδριο, αλλά προσπαθεί να τα εντάξει μέσα στη σημερινή ελληνική πραγματικότητα. Να τι γράφει ο Γερμανός δημοσιογράφος: «Η Ελλάδα αυτή τη στιγμή δεν χαίρει της καλύτερης φήμης διεθνώς. Ή για να είμαστε ακριβείς: η σημερινή Ελλάδα δεν χαίρει. Ανεξέλεγκτες πυρκαγιές, δημοσιονομικές λοβιτούρες, διαφθορά… Για να βελτιωθεί λοιπόν το ελληνικό όνομα και να αντισταθμιστεί η αποτυχία του κράτους σε πολλά επίπεδα, εμφανίζονται ιδιωτικοί φορείς που προσπαθούν να καλύψουν τα κενά. Ένας απ’ αυτούς είναι και το κοινωφελές Ωνάσειο Ίδρυμα.» Από γερμανική σκοπιά λοιπόν κατ’ αρχήν σεβασμός προς ιδιωτικούς φορείς που αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση μάλιστα όχι μόνο πολιτιστικές αλλά και ευρύτερα κοινωνικές.



Η διακηρυσσόμενη ιστορική συνέχεια



Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift:


Να δούμε τώρα πώς εκτιμά ο Γερμανός αρθρογράφος, σε ποια πλαίσια αντιλαμβάνεται το μεγάλο συνέδριο του χρόνου. Γράφει: «Μπορεί οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 να πίεσαν τους Έλληνες και το Εθνικό Μουσείο να ανακαινίσουν και ένα Νέο Μουσείο της Ακρόπολης να χτίσουν. Στην Αθήνα όμως λείπουν στην ουσία σύγχρονες εγκαταστάσεις για εκδηλώσεις και εκθέσεις, λείπουν οι πνευματικοί και φυσικοί χώροι για να καλλιεργηθεί μια πραγματικά μοντέρνα πρωτευουσιάνικη κουλτούρα. Η σημερινή Ελλάδα δεν επιτρέπεται να επαφίεται στον χώρο του πολιτισμού στο κλέος των αρχαίων. Η διακηρυσσόμενη ιστορική συνέχεια με τους αρχαίους Έλληνες θα ήταν καλύτερα να γίνει αντικείμενο συζήτησης, πεδίο αντιπαράθεσης για τα ζητήματα και τα προβλήματα του σήμερα.» Αυτά από γερμανική σκοπιά. Το συνέδριο του Ωνάσειου του χρόνου στην Αθήνα εκλαμβάνεται σαν δείγμα για το πέρασμα από μια αδιέξοδη προγονολατρεία σε μια δημιουργική συζήτηση με το παρελθόν σε αναζήτηση του σήμερα. Μακάρι να είναι έτσι.