Απόκριες στη Ζάκυνθο
Τα καρναβάλια στην Ελλάδα
Γαλαξίδι: Αλευρομουτζουρώματα…
Αν σκοπεύετε να βρεθείτε το απόγευμα της Καθαρής Δευτέρας στο Γαλαξίδι, φροντίστε να πάρετε μαζί σας μια… δεύτερη αλλαξιά ρούχα και αρκετά πακέτα αλεύρι! Τα καθιερωμένα «αλευρομουτζουρώματα» θα λάβουν και φέτος χώρα στα δρομάκια της όμορφης πόλης, μετατρέποντας κατοίκους και επισκέπτες σε κινούμενες…. τηγανίτες! Με πολεμοφόδια το αλεύρι και τις χρωματιστές σκόνες, ο πόλεμος καλά κρατεί μέχρι αργά το βράδυ, όπου όλοι, εξαντλημένοι από τις πολύχρωμες ρίψεις και... υπερβολικά βρώμικοι, διασκεδάζουν και γλεντούν αποχαιρετώντας το Τριώδιο…
Θήβα: ο βλάχικος γάμος!
Έχετε ποτέ παρακολουθήσει από κοντά έναν βλάχικο γάμο; Αν όχι, μην χάσετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε την Θήβα, με την καθιερωμένη αναπαράσταση του βλάχικου γάμου. Το έθιμο, χρονολογείται από το 1830, όταν οι Βλάχοι της Μακεδονίας, της Ηπείρου, της Θεσσαλίας και της Ρούμελης, εγκατέλειψαν τον τόπο τους και μετακινήθηκαν νοτιότερα σε αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής. Το παραδοσιακό «ξύρισμα» του γαμπρού αλλά και άλλα έθιμα, όπως η παράδοση της προίκας και η συνάντηση νύφης-πεθεράς, τηρούνται με ευλάβεια κάθε χρόνο στη Θήβα, συγκεντρώνοντας πλήθος επισκεπτών από όλη την Ελλάδα.
Άμφισσα: το στοιχειό της Χάρμαινας!
Το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς, αν βρεθείτε στην Άμφισσα, μην χάσετε την ευκαιρία να παρακολουθήσετε την αναπαράσταση του «στοιχειού της Χάρμαινας». Η Χάρμαινα, σύμφωνα με τους ντόπιους, ήταν ένα στοιχειό, που προστάτευε τους βυρσοδέψες της περιοχής, οι οποίοι εξαιτίας της δουλειάς τους ήταν αναγκασμένοι να βρίσκονται πλάι στη βρύση μέρες ολόκληρες. Οι «ταμπάκηδες», όπως λέγονταν οι βυρσοδέψες ορκίζονταν, πως είχαν δει από κοντά το στοιχειό, που τριγύριζε στην περιοχή και τους κρατούσε συντροφιά ενώ όταν κάποιος εμφανιζόταν, η Χάρμαινα, χανόταν στο νερό της βρύσης…
Τύρναβος: το «άσεμνο» μπουρανί…
Όποιος έχει περάσει Απόκριες στον Τύρναβο, σίγουρα δεν θα τις ξεχάσει ποτέ. Άνδρες και γυναίκες, συγκεντρώνονται στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία και παρασκευάζουν σε μεγάλα καζάνια, μια σούπα από σπανάκι και ξύδι, το λεγόμενο «μπουρανί».
Και μετά, αρχίζει το ξεφάντωμα. Χορός, τραγούδι, τσίπουρα, πειράγματα, άσεμνες χειρονομίες και φαλλικά σύμβολα, πρωταγωνιστούν στις καρναβαλικές εκδηλώσεις ενός τόπου, που γλεντά την Αποκριά χωρίς ταμπού.
Νάουσα: ο χορός της Μπούλας
Στη Νάουσα αυτές τις ημέρες, οι Μπούλες και οι φουστανελάδες πρωταγωνιστούν. Οι Μπούλες, είναι ντόπιοι μεταμφιεσμένοι, που φορούν τρομακτικές στην όψη μάσκες και νυφικά και χορεύουν με τους αγαπημένους τους φουστανελάδες. Το κέφι, οι φωνές χαράς, το τραγούδι και τα πειράγματα κυριαρχούν και ξεσηκώνουν μικρούς και μεγάλους στα δρομάκια της Νάουσας.
Μακεδονία: το καρναβάλι των αράπηδων…
Στην κεντρική Μακεδονία και ειδικότερα στο Σοχό, θα ζήσετε ένα από τα πιο δημοφιλή καρναβάλια της Ελλάδας. Ο λόγος για τους «αράπηδες» της Μακεδονίας, που γυρνούν από σπίτι σε σπίτι φορώντας μαύρες μάσκες και διασκεδάζοντας με χορούς και κεράσματα. Οι «αράπηδες», πέρα από την τρομακτική τους μάσκα, έχουν και μουστάκι από τρίχες ουράς αλόγων ενώ στη μέση τους φορούν και κουδούνια, προκαλώντας με κάθε βήμα τους… πανζουρλισμό!
Σκύρος: Ο Γέρος και η Κορέλα
Η Αποκριά στη Σκύρο αποτελεί μια εμπειρία, που πρέπει οπωσδήποτε να ζήσετε. Με το που μπαίνει το Τριώδιο, στα δρομάκια του νησιού εμφανίζονται ο «Γέρος» και η «Κορέλα». Ο Γέρος, φορά μια χοντρή μαύρη κάπα, μια άσπρη υφαντή παραδοσιακή βράκα ενώ στη μέση του κρέμονται κουδούνια, που ζυγίζουν… 50 κιλά! Όσο για την αγαπημένη του, την Κορέλα; Φορά την παραδοσιακή σκυριανή στολή και χορεύει δίπλα του χορούς της περιοχής ενώ αυτός βαδίζει… κουδουνίζοντας!
Τα πρωτοπαλίκαρα του Γέρου στη συνέχεια, ανεβαίνουν στο Κάστρο του νησιού και κτυπούν τις καμπάνες του Αγίου Γεωργίου, για να σηματοδοτήσουν την έναρξη των εορτασμών. Τότε, η Κορέλα, τραγουδά σκυριανούς σκοπούς, για να παινέψει στους επισκέπτες το Γέρο της. Και αν αναρωτιέστε, πως προέκυψε το περίεργο έθιμο του Γέρου και της Κορέλας, μάθετε, πως πρόκειται για ένα «δίδυμο», που έρχεται κάθε χρόνο στις Απόκριες στο νησί, για να υπενθυμίσει στους ντόπιους μια θεομηνία, που κάποτε έπληξε την περιοχή και αφάνισε τα ζώα. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος, που ο Γέρος, φορά κουδούνια και γυρνά στους δρόμους με θόρυβο, για να αφυπνίσει τους κατοίκους.
Κέρκυρα: παρέα με τον σιορ Καρνάβαλο!
Αν βρεθείτε στην Κέρκυρα αυτές τις ημέρες, μην περιμένετε να… κοιμηθείτε! Και αυτό γιατί νωρίς το πρωί, ο ντελάλης με τη συνοδεία σαλπιγκτών και τυμπανιστών, τριγυρνά στους δρόμους της πόλης, αναγγέλλοντας τον ερχομό του… σιορ Καρνάβαλου!
Το κέφι κορυφώνεται στην Κάτω πλατεία της Κέρκυρας. Αποκριάτικα άρματα, φιλαρμονικές, μασκαράδες, χορός και κέφι, αποτελούν τα βασικότερα συστατικά του κερκυραϊκού καρναβαλιού, που φημίζεται για το ξεφάντωμά του. Η γιορτή ολοκληρώνεται το βράδυ της Κυριακής, με το παραδοσιακό κάψιμο του σιορ Καρνάβαλου και το καλωσόρισμα της Σαρακοστής.
Χίος: ο Αγάς μοιράζει πρόστιμα στα Μεστά
Το έθιμο του «Αγά» στα Μεστά της Χίου έχει τις ρίζες του στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Την ημέρα της Καθαρής Δευτέρας, ο «Αγάς» εισβάλει στα Μεστά της Χίου και μαζί με την συνοδεία του, πιάνει θέση στην κεντρική πλατεία του χωριού. Και τότε, ξεκινά η «δίκη». Ο Αγάς, δικάζει κάθε παρευρισκόμενο για τα «παραπτώματά» του και του επιβάλει ένα χρηματικό πρόστιμο, που πρέπει να πληρώσει.
Τα χρήματα από τα «πρόστιμα» συγκεντρώνονται υπέρ του Πολιτιστικού Συλλόγου του χωριού και κάθε χρόνο, οι εκδηλώσεις αλλά και τα κοινωφελή έργα, πληρώνονται από τα πρόστιμα του Αγά…
Νάξος: η γιορτή των Κουδουνάτων!
Η μυθολογία αναφέρει, πως ο παιχνιδιάρης θεός Διόνυσος, γεννήθηκε στη Νάξο. Πως θα ήταν δυνατόν λοιπόν, το νησί αυτό να μη γιορτάζει το καρναβάλι με όλη του την ψυχή; Οι Κουδουνάτοι, φορούν μια χοντρή κάπα με κουκούλα, και πάνω τους έχουν κρεμάσει μια σειρά κουδούνια. Στα χέρια τους κρατούν τη «σόμπα», ένα ξύλο, που παραπέμπει στο διονυσιακό φαλλό.
Στο πέρασμά τους στα δρομάκια του νησιού, προκαλούν απίστευτη φασαρία ενώ τα γέλια και τα πειράγματα κυριαρχούν Αλλά οι Κουδουνάτοι, δεν τριγυρίζουν μόνοι. Τους ακολουθούν οι πιστοί τους σύντροφοι, χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι της ναξιώτικης αποκριάς: ο «γέρος», η «γριά» και η «αρκούδα». Όμως, οι καρναβαλικές εκδηλώσεις στη Νάξο, δεν σταματούν εδώ. Αν βρεθείτε αυτές τις ημέρες στο κυκλαδίτικο νησί, θα παρακολουθήσετε από κοντά τα έθιμά τους, όπως το «Γάμο της νύφης», τον «Θάνατο» και την "Ανάστασή" του καθώς και το «όργωμα». Σε ορισμένα χωριά του νησιού, στις εκδηλώσεις συμμετέχουν και οι «κορδελάτοι», που πήραν την ονομασία τους από τις κορδέλες που φορούν στους σκούφους και στα ρούχα τους ενώ αισθητή κάνουν την παρουσία τους και οι «ληστές», τα παλικάρια του χωριού, που «κλέβουν» τις κοπέλες και τις παρασύρουν στους αποκριάτικους χορούς.
Καστοριά: τα περίφημα «Ραγκουτσάρια»
Η Καστοριά φημίζεται για τα «ραγκουτσάρια». Οι ντόπιοι φορούν τρομακτικές μάσκες, για να ξορκίσουν το κακό από την πόλη. Για την υπηρεσία τους αυτή, ζητούν συμβολικά μια ανταμοιβή από τον κόσμο, που παρακολουθεί. Από την συνήθεια αυτή άλλωστε, προκύπτει και η ονομασία της γιορτής, που έχει τις ρίζες της στη λέξη «rogatores», που στα λατινικά σημαίνει «οι ζητιάνοι».
Ένα άλλο έθιμο, που αναβιώνει κάθε τέτοια εποχή στην περιοχή είναι και τα «μπουλούκια», όπου οι κάτοικοι κάθε ηλικίας αναβιώνοντας τις διονυσιακές τελετές, χωρίζονται σε μπουλούκια και με τη συνοδεία οργάνων τριγυρίζουν στους δρόμους μασκαρεμένοι.
Ιδιαίτερα αστείο είναι και έθιμο του «Χάσκαρη». Οι κάτοικοι της Καστοριάς, δένουν στην άκρη ενός «κλώστη», όπως λέγεται ο ξύλινος πλάστης, ένα αυγό και το γυρνούν με μεγάλη ταχύτητα από στόμα σε στόμα. Όποιος καταφέρει να αρπάξει το αυγό, είναι και ο νικητής του παιχνιδιού. Τέλος, την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, σε όλη την πόλη, αναβιώνουν και οι «μπουμπούνες», όπως λένε οι ντόπιοι τις φωτιές, που ξεπηδούν σε κάθε γειτονιά, αναβιώνοντας ένα προχριστιανικό έθιμο, συνδεδεμένο με την πυρολατρεία, που επικρατούσε εκείνη την εποχή.
Κάρπαθος: εκεί που οι ανήθικες πράξεις δικάζονται…
Υπάρχει δικαστήριο ανήθικων πράξεων; Και όμως ναι, και βρίσκεται στην Κάρπαθο. Οι κάτοικοι τις ημέρες της Αποκριάς, προβαίνουν σε άσεμνες χειρονομίες και πειράγματα και κατόπιν συλλαμβάνονται από τους Τζαφιέδες, που τους οδηγούν στο Λαϊκό Δικαστήριο Ανήθικων Πράξεων, για να δικαστούν.
Εκεί, τους απαγγέλλονται αυτοσχέδιες κατηγορίες, τόσο από τους συμμετέχοντες όσο και από τους επισκέπτες, που παρακολουθούν το καρναβάλι, όπου το γέλιο και οι έξυπνες ατάκες κυριαρχούν.
Ζάκυνθος: η κηδεία της μάσκας
Η Ζάκυνθος γλεντά με την καρδιά της τις Απόκριες. Οι εκδηλώσεις είναι πολλές και ποικίλες και ανακοινώνονται από τον ντελάλη στα δρομάκια του νησιού. Οι μασκαράτες ξεκινούν, το κέφι απογειώνεται και ο χορός δεν σταματά ποτέ. Οι Ζακυνθινοί αγαπούν ιδιαίτερα τις «ομιλίες», που είναι μικρά, αυτοσχέδια κωμικά έργα με κοινωνικές προεκτάσεις, που παίζονται σε πλατείες του νησιού. Πέρα όμως από τις «ομιλίες», ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η «κηδεία της μάσκας», μια παρωδία κηδείας με άφθονο γέλιο, όπου ο νεκρός δεν είναι άλλος από τον καρνάβαλο!
Ξεχωριστό είναι και το έθιμο του «βενετσιάνικου γάμου», που αναβιώνει το τελευταίο Σάββατο της Αποκριάς, όπου οι συμμετέχοντες παρελαύνουν στους δρόμους της πόλης φορώντας χειροποίητες στολές ευγενών και αναπαριστούν τα δρώμενα ενός βενετσιάνικου γάμου.
X-Factor: νικητής ο Σταύρος
Το τάλεντ σόου, μετά από αποχωρήσεις και πολλές συγκινήσεις, έκλεισε για φέτος την αυλαία του με πρωταγωνιστή εκτός από το Σάκη Ρουβά, τον Σταύρο.
Ο παρουσιαστής του X-Factor, Σάκης Ρουβάς κέρδισε τις εντυπώσεις με τη σκηνική του παρουσία.
Οι τρεις υποψήφιοι ήταν το συγκρότημα 48 ώρες του Γιώργου Λεβέντη, η Νίνι του Γιώργου Θεοφάνους και ο Σταύρος του Νίκου Μουρατίδη.
Μετά από τη ψηφοφορία του τηλεοπτικού κοινού, νικητής αναδείχθηκε ο Σταύρος.
Πολλές εκπλήξεις και πολλούς καλεσμένους είχε το χθεσινό σόου, ανάμεσα στους οποίους ήταν οι Βέγκας, με συνοδεία τα κορίτσια από το επόμενο κορυφαίο μοντέλο, η Oceana και η Medina, όπου τραγούδισαν τις επιτυχίες τους.
Συμβουλές για το τραπέζι της Kαθαράς Δευτέρας
Δηλητηρίαση από τα σαρακοστιανά της Καθαράς Δευτέρας
Οι τροφικές δηλητηριάσεις, που εμφανίζονται συχνά μετά την Καθαρά Δευτέρα, εκδηλώνονται με πόνο στην κοιλιά, διάρροια, ναυτία και τάση για εμετό ζάλη και ενδεχομένως πονοκέφαλο. Αν παρουσιάσετε αυτά τα συμπτώματα παραμείνετε ξαπλωμένοι και πιείτε πολλά υγρά για να αποφύγετε την αφυδάτωση, αλλά αποφύγετε να πάρετε αντιεμετικό ή αντιδιαρροϊκό σκεύασμα. Αν οι εμετοί επιμένουν, καλέστε γιατρό. Περισσότερο κινδυνεύουν από μια τροφική δηλητηρίαση οι ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Δηλαδή, οι ηλικιωμένοι, όσοι έχουν καρδιακά ή αναπνευστικά προβλήματα και τα νήπια και μικρά παιδιά. Στην περίπτωση αυτή αν εκδηλωθούν ύποπτα συμπτώματα μετά το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας καλέστε αμέσως γιατρό
Προσοχή στα παραδοσιακά εδέσματα της Καθαράς Δευτέρας
Η λαγάνα κυριαρχεί στο σαρακοστιανό τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας. Καταναλώστε την με μέτρο γιατί λόγω της μεγάλης ζήτησης είναι συχνά άψητη και προκαλεί διαταραχές στο στομάχι.
Ο ταραμάς, άρρηκτα συνδεδεμένος με το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας, είναι προϊόν πλήρες συνθετικών χρωμάτων από διατηρημένα αυγά ψαριών. Μην τον καταναλώσετε αν μυρίζει περίεργα ή είναι ξινός. Προτιμήστε τον τυποποιημένο ταραμά και αποφύγετε τον ταραμοπολτό στον οποίο προστίθενται αμυλούχες ουσίες. Σε κάθε περίπτωση ο ταραμάς δεν είναι για χόρταση όπως και η λαγάνα, αποφύγετε να φάτε πολύ.
Οι ελιές είναι θρεπτικές και χρειάζονται μόνο καλό πλύσιμο πριν καταναλωθούν. Και σε αυτή την περίπτωση αποφύγετε τη υπερβολική κατανάλωσή τους, την Καθαρά Δευτέρα.
Τα τουρσιά είναι λαχανικά διατηρημένα σε λάδι, ξύδι και άλμη. Αποφύγετε τα αν έχετε ευαίσθητο στομάχι.
Το χταπόδι καταναλώνεται ψητό ή βραστό. Πρέπει να είναι καλά χτυπημένο και ψημένο ώστε να είναι εύπεπτο, στην αντίθετη περίπτωση προκαλεί βαρυστομαχιά. Επειδή είναι πλούσιο σε χοληστερίνη, μην το παρακάνετε στη κατανάλωσή του. Τα φρέσκα χταπόδια έχουν ωραίο, σκληρό, στιλπνό και υγρό δέρμα, γυαλιστερά μάτια και η μυρωδιά τους είναι ευχάριστη. Είναι πιο εύπεπτα από την μελιδόνα.
Στα καλαμαράκια και τα θράψαλα προτιμήστε τα κατεψυγμένα, είναι πιο ασφαλή. Αν πρόκειται να καταναλώσετε τα καλαμαράκια τηγανητά, αφήστε τα σε χαρτί κουζίνας να στραγγίξουν από το λάδι. Θυμηθείτε ότι τα τηγανητά δεν είναι για χόρταση καθώς βαραίνουν το στομάχι και έχουν και μεγάλη θερμιδική αξία. Προτιμήστε την Καθαρά Δευτέρα να φάτε καλαμάρι ή θράψαλα ψημένα στη σχάρα, που είναι πιο εύπεπτα και πιο διαιτητικά.
Τα οστρακοειδή πρέπει να αγοράζονται και να καταναλώνονται με προσοχή και μέτρο! Mύδια, στρείδια, κυδώνια, αχινοί, αχιβάδες, κλπ. πρέπει να έχουν καλά κλεισμένο όστρακο και να μυρίζουν ιώδιο όπως η θάλασσα. Αν χτυπήσετε το όστρακο, ο ήχος πρέπει να είναι υπόκωφος, σημάδι ότι έχει σάρκα και νερό. Αποφύγετε να φάτε το περιεχόμενο των όστρακων που δεν ανοίγουν με το ψήσιμο (ή βράσιμο ή μαγείρεμα στον ατμό). Τα οστρακοειδή είναι πολύ θρεπτικά, καθώς περιέχουν πολύτιμα μέταλλα, όπως ψευδάργυρο, χρώμιο και σελήνιο. Είναι όμως και οι πιο πιθανοί «ένοχοι» τροφικής δηλητηρίασης την Καθαρά Δευτέρα αν έχουν αλλοιωθεί, και αλλοιώνονται πολύ εύκολα γιατί έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε νερό.
Ακόμα πιο ευαίσθητα είναι τα μαλακόστρακα, δηλαδή οι γαρίδες, οι καραβίδες, τα καβούρια και οι αστακοί. Αν δεν ξέρετε να διακρίνετε τα φρέσκα προτιμήστε τα κατεψυγμένα είναι πιο ασφαλή. Τα φρέσκα διακρίνονται από ζωηράδα σε μάτια και χρώμα και είναι σφικτά. Προσοχή αν «πρασινίζουν», μυρίζουν ή έχουν χαλαρή σάρκα.
Συμβουλές για το επιδόρπιο της Καθαράς Δευτέρας
Ο χαλβάς είναι το βασικό επιδόρπιο στο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας. Παρασκευάζεται από ταχίνι, ζάχαρη, σοκολάτα, κακάο και ξηρούς και προσφέρεται σε διάφορες γευστικές εκδοχές. Είναι άριστος συνδυασμός πρωτεϊνών, υδατανθράκων και ακόρεστων λιπαρών, σε αναλογίες ιδανικές για τη διατροφή μας αλλά έχει υψηλή θερμιδική αξία που ανεβαίνει περισσότερο όταν περιέχει ξηρούς καρπούς ή επικάλυψη σοκολάτας. Την Καθαρά Δευτέρα φάτε με μέτρο γιατί παχαίνει και είναι δύσπεπτος.
Συμβουλές για το αλκοόλ την καθαρά Δευτέρα
Και το αλκοόλ πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο, εκτός από το φαγητό την Καθαρά Δευτέρα. Αν ξεκινήσετε με ούζο μείνετε σε αυτό, και κάντε το ίδιο αν ξεκινήσετε με μπύρα ή κρασί. Αποφύγετε να ανακατεύετε ποτά, μην πίνετε χωρίς τη συνοδεία φαγητού και περιοριστείτε σε 2 ποτηράκια, όχι σε καράφες ή λίτρα. Αν πιείτε την Καθαρά Δευτέρα μην οδηγήσετε και φροντίστε να πίνετε και αρκετό νερό ώστε αφενός να μειώνεται η επίδραση του αλκοόλ στον οργανισμό και αφετέρου να μην καταναλώνετε αλκοόλ απλά και μόνο για να ξεδιψάσετε.
Ήθη και έθιμα στην Ελλάδα για την Αποκριά…
Πάτρα
Συνώνυμο του κεφιού και του ξεφαντώματος, το πατρινό καρναβάλι είναι το πιο διάσημο της Ελλάδος, αφού εκεί δίνει κάθε χρόνο ραντεβού χιλιάδες μικροί και μεγάλοι καρναβαλιστές. Από το 1870 που έγινε η πρώτη παρέλαση με άρματα, το καρναβάλι της Πάτρας αναδείχτηκε σε κορυφαίο θεσμό τις ημέρες της αποκριάς. Η πόλη μετατρέπεται σε ένα ατελείωτο πάρτι με ξέφρενους ρυθμούς και αποκριάτικη διάθεση. Θεατρικές παραστάσεις, η γνωστή καρναβαλούπολη, το καλλιτεχνικό εργαστήρι για ενηλίκους και η φημισμένη μεγάλη παρέλαση των αρμάτων και των καρναβαλιστών. Το κέντρο της πόλης μετατρέπεται σε ένα ολοζώντανο πεδίο καλλιτεχνικής δράσης, δημιουργώντας μια αξέχαστη ατμόσφαιρα από τρία θέατρα δρόμου τα οποία θα αναπτύξουν μέχρι την δράση τους σε διάφορους τομείς, όπως μουσική, ακροβασίες, παντομίμα, ξυλοπόδαρους και δεξιοτεχνικές φιγούρες με τεράστιες σημαίες. Η μπάντα του δήμου δεν σταματά να περιοδεύει, με καρναβαλικά τραγούδια και μουσική, στους δρόμους της Πάτρας. Οι εκδηλώσεις κορυφώνονται με το κάψιμο του βασιλιά καρνάβαλου την Κυριακή.
http://www.carnivalpatras.gr/
Ξάνθη
Στην πόλη της Ξάνθης, οι θρακικές λαογραφικές γιορτές αποτελούν την καλύτερη απάντηση στο καρναβάλι της Πάτρας. Την τελευταία Κυριακή των αποκριών αναβιώνει ένα παλιό έθιμο, το κάψιμο του Τζάρου, όπως είναι η τοπική ονομασία του βασιλιά καρνάβαλου. Ο Τζάρος ή η Τζάρους ήταν ανθρώπινο ομοίωμα, που τοποθετούσαν πάνω σε ένα σωρό από πουρνάρια. Σύμφωνα με την παράδοση, την τελευταία Κυριακή της αποκριάς έκαιγαν τον Τζάρο στο κέντρο μιας αλάνας ή στην πλατεία, για να αποφύγουν την ύπαρξη ψύλλων το καλοκαίρι. Το έθιμο λέγεται ότι έφεραν οι πρόσφυγες από το Σαμακώβ της ανατολικής Θράκης και αναβιώνει κάθε χρόνο από τους κατοίκους του ομώνυμου συνοικισμού.
http://www.carnivalx.gr/
Ρέθυμνο
Το ρεθυμνιώτικο καρναβάλι είναι το μεγαλύτερο της Κρήτης. Οι εκδηλώσεις αρχίζουν με καντάδες στα στενά της παλιάς πόλης και συνεχίζονται με το κυνήγι του κρυμμένου θησαυρού. Την Κυριακή πριν από τη μεγάλη καρναβαλική παρέλαση λαμβάνει χώρα μια «τελετουργία», ο λεγόμενος χορός των ομάδων, σύμφωνα με τον οποίο παρουσιάζονται θεατρικά σκετς, τα οποία σκηνοθετούν οι ίδιοι και η θεματική τους επικεντρώνεται στη μεταμφίεσή τους. Την Καθαρά Δευτέρα, στα παραδοσιακά χωριά του νομού, Μέρωνα και Μελιδόνι, ζωντανεύει ο «Καντής», το κλέψιμο της νύφης και το Πιπέρι.
Κοζάνη
Στην Κοζάνη ξεχωρίζουν οι Φανοί-φωτιές που ανάβουν σε γειτονιές της πόλης-και η ενεργή συμμετοχή των κατοίκων που ετοιμάζουν το γλέντι του φανού, χορεύουν υπό τους ήχους των χάλκινων πνευστών και τραγουδούν τα «Ξιανέντραπα» αλλά και τραγούδια κλέφτικα, της αγάπης και της ξενιτιάς . Oι καρναβαλικές εκδηλώσεις στην Κοζάνη ξεχειλίζουν από θετική ενέργεια και ενθουσιασμό, καθώς κάθε χρόνο αυξάνεται η συμμετοχή της νεολαίας
Κέρκυρα
Στην Κέρκυρα την τελευταία Κυριακή της αποκριάς γίνεται το κάψιμο του σιορ καρνάβαλου, αφού προηγουμένως έχει διαβαστεί η διαθήκη του. Ο κορφιάτικος γάμος και ο χορός των παπάδων αναβιώνουν σε διάφορα χωριά του νησιού. Τα καρναβαλικά έθιμα της Κέρκυρας συνδυάζουν την αρχαιοελληνική παγανιστική κουλτούρα με το φινετσάτο πνεύμα του καρναβαλιού της Βενετίας. Το καρναβάλι αναγγέλλεται, ως είθισται στα Επτάνησα, από τον τελάλη, ο οποίος διαλαλεί τον ερχομό του σιορ καρνάβαλου κρατώντας το «όρντινο» (διαταγή). Ιδιαίτερα έθιμα υπάρχουν σε ορισμένα χωριά της Κέρκυρας όπως ο κορφιάτικος γάμος και ο χορός των παπάδων.
Σκύρος
Μοναδικό είναι και το καρναβάλι της Σκύρου, χάρη στα ξεχωριστά δρώμενα με τους ντόπιους μεταμφιεσμένους σε «Γέρους», «Κορέλες» και «Φράγκους». Η έναρξη του τριωδίου στη Σκύρο είναι πρωτότυπη, καθώς στα σοκάκια του νησιού κυκλοφορούν οι ομάδες των μεταμφιεσμένων κατοίκων, με κορυφαίο τον γέρο, που είναι φορτωμένος με 50 κουδούνια και προχωρεί με ρυθμικούς βηματισμούς. Όταν συναντηθούν δύο ή περισσότεροι γέροι συναγωνίζονται στο περίφημο «λιλίρισμα», σείοντας τα κουδούνια τους μέχρι ... τελικής πτώσεως. Εκτός από αυτό το έθιμο, στο νησί συνηθίζεται η απαγγελία έμμετρης σάτιρας, όπου παρουσιάζονται τα γεγονότα της περασμένης χρονιάς.
Λουτράκι
Σε γιορτινούς ρυθμούς ζει για για ένα μήνα και το Λουτράκι. Μουσικές, θεατρικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, πυροτεχνήματα, φωταψίες, συμβαίνει, και δρώμενα διασκεδάζουν τους δημότες αλλά και τους μικρούς και μεγάλους επισκέπτες της πόλης. Οι εκδηλώσεις κορυφώνονται με την παρέλαση των αποκριάτικων αρμάτων.
Θήβα
Στη Θήβα ξεχωρίζει το έθιμο του «Βλάχικου Γάμου», που τελείται την Καθαρά Δευτέρα, ενώ τα «αλευρομουντζουρώματα» στο Γαλαξίδι είναι ένα έθιμο με ρίζες χαμένες στο χρόνο.
Αμφισσα
Ο «Θρύλος του στοιχειού» αναβιώνει το τελευταίο Σαββατοκύριακο της αποκριάς. Από τη συνοικία Χάρμαινα, όπου βρίσκονται τα παλιά Ταμπάκικα και τα σκαλιά του Αϊ Νικόλα, κατεβαίνει το «στοιχειό» και μαζί ακολουθούν εκατοντάδες μεταμφιεσμένοι. Λέγεται πώς τα «στοιχειά» αποτελούν ψυχές σκοτωμένων ανθρώπων ή ζώων που τριγυρίζουν στην περιοχή. Η αναπαράσταση της «Νύχτας των στοιχειών» γίνεται κάθε χρόνο από το 1995 στην πόλη των Οζολών και η ιστορία του εθίμου αναφέρεται στην ελληνική εκδοχή του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας.
Νάουσα
Στη Νάουσα αναβιώνει και φέτος το έθιμο «Γενίτσαροι και Μπούλες», που έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα και, πιο συγκεκριμένα, στη λατρεία του θεού Διονύσου. Αυτό το παραδοσιακό δρώμενο χρονολογείται στις αρχές του 18ου αιώνα, ενώ οι ρίζες του ανιχνεύονται στις διονυσιακές γιορτές της αρχαίας Ελλάδας. Η φορεσιά του Γιανίτσαρου αποτελείται από φουστανέλα, τσαρούχια, βαριά ασημένια νομίσματα και ολοκληρώνεται με την περίφημη μάσκα από πανί κερωμένο στην εσωτερική πλευρά, εξωτερικά στοκαρισμένη με ένα ζωγραφιστό τσιγκελωτό μουστάκι. Όλη την περίοδο των αποκριών η μάσκα κοσμεί πολλά από τα μπαλκόνια της Νάουσας.
http://www.naoussa.gr/index.htm
Καστοριά: φωτιές στις πλατείες
Την Κυριακή της μεγάλης Αποκριάς αναβιώνουν κατά το σούρουπο οι μεγάλες φωτιές στις μεγάλες πλατείες της πόλης, στην Καστοριά. Πρόκειται για προχριστιανικό έθιμο, που επέζησε μέσα στον χρόνο και έφτασε ως τις μέρες μας. Οι μεγαλύτεροι μπουμπούνες είναι της πλατείας Ντουλτσό, της γειτονιάς του Απόζαρι, της πλατείας Ομονοίας και της γειτονιάς του παλαιού Νοσοκομείου. Γύρω από την αναμμένη μπουμπούνα, οι παρευρισκόμενοι πίνουν και γεύονται κεράσματα της μέρας της Αποκριάς, που καταναλώνονται εν όψει της Καθαράς Δευτέρας. Λαϊκές ορχήστρες παίζουν τοπικούς παραδοσιακούς σκοπούς και ακολουθεί χορός μέχρι να σβήσει η μπουμπούνα. Στα σπίτια, οι νοικοκυραίοι τηρούν το έθιμο του «Χάσκαρη». Μετά το βραδινό φαγητό διασκεδάζουν όλοι με τις προσπάθειες που καταβάλουν όλα τα μέλη της οικογένειας για να «πιάσουν» με το στόμα ολάνοιχτο το βρασμένο αυγό που τους προσφέρεται με τη βοήθεια ενός ξύλινου ραβδιού και μιας κλωστής στην οποία δένεται το αυγό.
Το νόημα αυτού του εθίμου είναι συμβολικό: Με το αυγό κλείνει το στόμα για την Σαρακοστιανή νηστεία - Με το αυγό ανοίγει ξανά τη νύχτα της Ανάστασης.
http://www.kastoriacity.gr/
Δράμα: το έθιμο του Καλό - γερου
Το εθιμικό δρώμενο του Καλόγερου (= καλός γέρος) τελείται τη Δευτέρα της Τυρινής. Οι ρίζες του ανάγονται σε πανάρχαιες ευετηρικές τελετές, κατά τις οποίες οι άνθρωποι ζητούσαν από τις ανώτερες δυνάμεις να επενεργήσουν στη βλάστηση και να γονιμοποιήσουν τη γη. Στις μέρες μας, το έθιμο υπενθυμίζει και υπογραμμίζει την εξάρτηση του ανθρώπου από τη φύση. Το έθιμο ήλθε στη Δράμα μαζί με τους πρόσφυγες της Ανατολικής Θράκης. Αναβιώνει από μια ομάδα μεταμφιεσμένων με επικεφαλής τον Καλόγερο. Επισκέπτονται τα σπίτια του χωριού και ύστερα πηγαίνουν στην πλατεία. Εκεί διεξάγονται διαγωνισμός διελκυστίνδας, εικονικό όργωμα και σπορά. Το δρώμενο ολοκληρώνεται με την εικονική νεκρανάσταση του Καλόγερου.
Κυκλάδες: από την Τσικνοπέμπτη στην Τρανή Αποκριά
Στις Κυκλάδες οι εορτασμοί του Καρναβαλιού, χαρακτηριστικοί και ευφάνταστοι, αποτελούν την έκφραση ενός αξιόλογου και ιδιότυπου λαϊκού πολιτισμού με επιρροές από διάφορες κουλτούρες. Κατά την αποκριάτικη περίοδο στα Κυκλαδονήσια ιδιαίτερη θέση έχει η Πέμπτη της Κρεατινής εβδομάδας, η λεγόμενη «Τσικνοπέμπτη», ενώ ο παραδοσιακός εορτασμός της Αποκριάς κορυφώνεται την τελευταία Κυριακή, την Κυριακή της Τυρινής, η οποία ονομάζεται και «Τρανή Αποκριά». Οι συνεστιάσεις που γίνονται εκείνη την ημέρα έχουν εύθυμο γιορταστικό χαρακτήρα με τραγούδια χαρακτηριστικά των αισθημάτων που επικρατούν.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)