Διημερίδα "Κλίμα & Πόλη: με το βλέμμα στην Κοπεγχάγη"

Διήμερο ενημέρωσης και κινητοποίησης των πολιτών με θέμα «Κλίμα & Πόλη: με το βλέμμα στην Κοπεγχάγη» διοργανώνει το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS, χθες και σήμερα, στην Αίγλη Ζαππείου ένα μόλις μήνα πριν την, καθοριστικής σημασίας, Συνδιάσκεψη του ΟΗΕ στην Κοπεγχάγη, όπου οι ηγέτες του κόσμου θα διαμορφώσουν τον καινούριο παγκόσμιο κλιματικό χάρτη.

Το διήμερο πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του UNEP MAP (Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον/Μεσογειακό Σχέδιο Δράσης) με την ευγενική χορηγία της Τράπεζας Κύπρου και την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κέντρου Περιβαλλοντικής Έρευνας και Κατάρτισης (ΕΚΕΠΕΚ) του Παντείου Πανεπιστημίου.

Στο πλαίσιο της ανοιχτής και διαδραστικής αυτής εκδήλωσης, οι πολίτες της Αθήνας έχουν την ευκαιρία να ενημερωθούν για το μείζον πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής από τους πλέον ειδικούς, να διατυπώσουν τις ανησυχίες και τα ερωτήματά τους, να συμμετάσχουν σε ανοιχτές συζητήσεις, να εμπλακούν ενεργά στην ανίχνευση σχετικών προτάσεων και λύσεων, να στείλουν το δικό τους μήνυμα ενόψει της Συνδιάσκεψης της Κοπεγχάγης.

Παράλληλα, πραγματοποιούνται εκπαιδευτικά και ενημερωτικά δρώμενα για παιδιά (θεατρικό παιχνίδι, καλλιτεχνικές δημιουργίες, κ.α.) με στόχο την ευαισθητοποίηση τους στο θέμα της κλιματικής αλλαγής και τη γνωριμία τους με πρακτικές που συμβάλλουν στην αντιμετώπισή της. Οι παράλληλες εκδηλώσεις θα κορυφωθούν με την δημιουργία του μεγαλύτερου πανό, που θα σταλεί από την Ελλάδα στην Κοπεγχάγη, πάνω στο οποίο μικροί και μεγάλοι πολίτες θα έχουν την ευκαιρία να αποτυπώσουν το δικό τους μήνυμα προς τους ηγέτες του κόσμου, ενάντια στην κλιματική αλλαγή.

Κεντρικός ομιλητής στο πρόγραμμα της πρώτης ημέρας "Ο κόσμος και η Ελλάδα λίγο πριν την Κοπεγχάγη" ήταν ο Ευρωπαίος επίτροπος για θέματα Περιβάλλοντος κ. Σταύρος Δήμας, με θέμα "Με το βλέμμα στην Κοπεγχάγη: οι τελευταίες εξελίξεις και ο ρόλος της ΕΕ".

"Δεν είμαι ούτε αισιόδοξος ούτε απαισιόδοξος" για τις προοπτικές της Συνόδου του ΟΗΕ για το Κλίμα στην Κοπεγχάγη, τον Δεκέμβριο, είπε ο κ. Δήμας και δήλωσε αποφασισμένος να εργαστεί για την επίτευξη συμφωνίας η οποία θα είναι δεσμευτική, παγκόσμια, συνολική και φιλόδοξη: "παγκόσμια", επειδή οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής πρέπει να είναι κοινές αλλά διαφοροποιημένες. "Συνολική", επειδή όλοι οι τομείς της οικονομίας πρέπει να συμμετέχουν στην προσπάθεια. "Φιλόδοξη", διότι πρέπει να αποτραπεί η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη πάνω από 2 βαθμούς Κελσίου. "Δεσμευτική", τέλος, καθώς έχει αποδειχθεί ότι δεν αποδίδουν οι συμφωνίες χωρίς σύστημα συμμόρφωσης.

Ο επίτροπος Δήμας διαφοροποιήθηκε από τον Δανό υπουργό Περιβάλλοντος - η Δανία φιλοξενεί στην Κοπεγχάγη τη Σύνοδο του ΟΗΕ για το Κλίμα - ο οποίος έκανε λόγο για στόχο επίτευξης πολιτικής συμφωνίας. Υπογράμμισε ότι στόχος των ηγετών των χωρών της ΕΕ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι η επίτευξη νομικά δεσμευτικής συμφωνίας, η οποία θα επιτρέπει ένα μικρό χρονικό περιθώριο για την επεξεργασία μικρών λεπτομερειών.

Στις θετικές εξελίξεις ενόψει Κοπεγχάγης ανέφερε την πολύ θετική θέση της διοίκησης Ομπάμα, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι ο νέος πρόεδρος θα τηρήσει όσο έχει εξαγγείλει για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στις ΗΠΑ. Συμπεριέλαβε στις θετικές εξελίξεις την καινούργια ιαπωνική κυβέρνηση, καθώς τα μέτρα που έχει ανακοινώσει είναι συγκρίσιμα με τα μέτρα που έχει ανακοινώσει η ΕΕ. Το ίδιο ισχύει και για την Αυστραλία, πρόσθεσε ο κ. Δήμας, ενώ αναφέρθηκε στα εσωτερικά προγράμματα σε μεγάλες αναπτυσσόμενες οικονομίες, όπως Κίνα, Βραζιλία, Νότια Αφρική και άλλες. Υπογράμμισε, τέλος, ο Ευρωπαίος επίτροπος την ουσιαστική σημασία ότι γίνεται, πλέον, μεγάλη συζήτηση για τα χρηματοδοτικά προγράμματα.

"Καθοριστικής σημασίας ρόλο για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου παίζει η χρηματοδότηση πράσινων επενδύσεων, η οποία εκτιμάται ότι ανέρχεται στα 100 δισ. ευρώ ανά έτος", είπε ο κ. Δήμας. Ο ίδιος διευκρίνισε ότι ένα μέρος αυτών των χρηματοδοτήσεων μπορεί να προέλθει από τις πράσινες επενδύσεις στις χώρες που μειώνουν τις εκπομπές, ένα άλλο μέρος από το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου και το υπόλοιπο από τα δημόσια οικονομικά των ανεπτυγμένων χωρών.

Τη δέσμευση της νέας πολιτικής ηγεσίας για αντικατάσταση των παλιών λιγνιτικών μονάδων με καινούργιες, αναμένοντας ταυτόχρονα την επανεξέταση του ενεργειακού σχεδιασμού της ΔΕΗ, τόνισε η υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Τίνα Μπιρμπίλη, συμμετέχοντας στο στρογγυλό τραπέζι με θέμα «Η πολιτεία, οι φορείς και η κοινωνία των πολιτών».

Η επιλογή της κ. Μπιρμπίλη στην πρώτη της δημόσια παρέμβαση να συμμετάσχει στη συζήτηση στρογγυλής τραπέζης αντί να απευθύνει χαιρετισμό έρχεται, όπως υπογράμμισε η ίδια, να σηματοδοτήσει την αναγκαιότητα για διάλογο με φορείς, οργανώσεις, με όλους τους κοινωνικούς εταίρους, τη βιομηχανία, τα εργατικά συνδικάτα αλλά και του ανοίγματος αυτού του διαλόγου στην κοινωνία.

Η κ. Μπιρμπίλη ανακοίνωσε ότι σύντομα θα υπάρξει νομοθετικό πλαίσιο που θα φέρει αλλαγές και στο χωροταξικό για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Ως προς το σχεδιασμό διευκρίνισε παράλληλα ότι η επιτροπή για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας είναι ομάδα εργασίας για τις ΑΠΕ, ώστε να επιτευχθούν οι σχετικοί στόχοι. Και ενημέρωσε ότι το Δεκέμβριο μετά από ευρύτατη διαβούλευση θα κατατεθεί προσχέδιο δεσμευτικού Οδικού Χάρτη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή με στόχο να ανοίξει θέματα υποδομών, δικτύων, νομοθετικού πλαισίου και εξοικονόμησης ενέργειας.

«Η περιβαλλοντική πολιτική στην Ελλάδα θα είναι μια οριζόντια πολιτική. Θα είναι μια πολιτική που θα συνδυαστεί με άλλες πολιτικές, ώστε να είναι εφικτή η εξεύρεση των πόρων χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής», υπογράμμισε η υπουργός. Πρόσθεσε, επίσης, ότι «η ενέργεια θα υποταχθεί στο περιβάλλον και όχι το αντίστροφο. Η κλιματική αλλαγή δηλώνει τη σύνδεση των δύο και αυτό σηματοδοτεί η συμπερίληψή της στην επωνυμία του νέου Υπουργείου».

Σε ερώτηση για τις θέσεις της Ελλάδας στη Σύνοδο του ΟΗΕ για το Κλίμα, στην Κοπεγχάγη το Δεκέμβριο, η κ. Μπιρμπίλη δήλωσε κατηγορηματικά ότι η χώρα μας θα διεκδικήσει μια νομικά δεσμευτική συμφωνία και υπογράμμισε το ρόλο που αναμένεται να διαδραματίσει σε αυτή την κατεύθυνση ο Ελληνας πρωθυπουργός ως πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς.

Η υπουργός Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής τόνισε, τέλος, ότι η πυρηνική ενέργεια δεν αποτελεί αποδεκτή λύση για τη χώρα μας, κυρίως για περιβαλλοντικούς, αλλά και για οικονομικούς λόγους.

«Για κάθε ένα βαθμό επιπλέον αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη μειώνεται κατά 8,5% το ανά κεφαλή εισόδημα» τόνισε ο Εκπρόσωπος της Επιτροπής μελέτης επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής της Τράπεζας της Ελλάδας κ. Μιχάλης Σκούρτος στη συζήτηση «Κλίμα, οικονομία και απασχόληση».

Παρουσιάζοντας τα μέχρι τώρα αποτελέσματα της έρευνας της Τράπεζας της Ελλάδας με θέμα «Κλιματική Αλλαγή και Ελληνική Οικονομία» ο κ. Σκούρτος τόνισε ότι η ελληνική οικονομία είναι τρωτή απέναντι στην κλιματική αλλαγή και ότι λόγω της γεωγραφικής της θέσης θα υποστεί έντονα τις επιπτώσεις. Αναφέρθηκε στους κινδύνους που διατρέχει η χώρα μας στους κλάδους του Τουρισμού και της Γεωργίας, στην τρωτότητα των παράκτιων περιοχών εξαιτίας της εκτεταμένης ακτογραμμής και τον μεγάλο κίνδυνο να χαθεί το μεγάλο απόθεμα βιοποικιλότητας που διαθέτει η χώρα. Οι αφίξεις το 2100, σύμφωνα με την έρευνα, προβλέπεται ότι θα μειωθούν κατά 21% λόγω κλιματικής αλλαγής και η μείωση του εισοδήματος κατά 7%. Σημείωσε την αύξηση των ειδών στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο από 128 είδη το 2004 σε 192 είδη το 2009, ζήτημα που θέτει σε κίνδυνο μακροπρόθεσμα την δημόσια υγεία και αποτελεί απειλή για τον τουρισμό. Για τον κλάδο της Γεωργίας παρουσίασε στοιχεία του ΕΛΓΑ που δείχνουν τη διαρκή αύξηση ζημιών από ακραία καιρικά φαινόμενα. Τελειώνοντας αναφέρθηκε στα μη επαρκή αποθέματα νερού που οδηγούν στην αύξηση του κόστους ανά νοικοκυριό.

Στο θέμα της αναζήτησης ενός νέου μοντέλου ανάπτυξης αναφέρθηκε στην ομιλία του ο Επιστημονικός Σύμβουλος ΙΝΕ/ΓΣΕΕ κ. Πέτρος Λινάρδος-Ρυλμόν. «Η υιοθέτηση πολιτικών για την άμβλυνση και αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, οδηγεί σε μεταβολή των μεθόδων και των επιδιώξεων αυτών των πολιτικών» δήλωσε, αναφερόμενος στην κοινωνική διάσταση της κλιματικής αλλαγής που αφορούν θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης, διαφορετικής προσέγγισης της οικονομικής πολιτικής και διαχείρισης της κλιματικής αλλαγής μέσα σε μια κοινωνία γνώσης και εργασίας. «Μόνο αν υπάρχει γνωσιακό υπόβαθρο μπορεί να υπάρξει ουσιαστικός διάλογος των διαφορετικών φορέων που εμπλέκονται» δήλωσε. Για τη στροφή προς την «πράσινη ανάπτυξη» και τη δημιουργία των θέσεων εργασίας που έχει ανάγκη η οικονομία τόνισε: «Η επανάληψη της μεθόδου που εφαρμόστηκε για την ενίσχυση της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας, δηλαδή η μέθοδος της εξασφάλισης υψηλών κερδών και επιδοτήσεων, δεν πρόκειται να έχει αποτελέσματα. Ο σχεδιασμός των πολιτικών και των επιπτώσεών τους πρέπει είναι η νέα μέθοδος, με στόχους για το περιβάλλον, αλλά και για την κοινωνία, οι οποίοι να προκύπτουν από το συνδυασμό αξιόπιστων προβλέψεων, επεξεργασίας εργαλείων και μέτρων, και αξιολογήσεων των αποτελεσμάτων.»

Στις οικονομικές επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής αναφέρθηκε στην ομιλία του ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Πανεπιστημίου της Μακεδονίας κ. Ευτύχιος Σαρτζετάκης μιλώντας για το πρόβλημα της εκτίμησης του κόστους της κλιματικής αλλαγής που εξαρτάται από τις διαφορετικές πολιτικές αντιμετώπισης του προβλήματος.

Η συζήτηση έκλεισε με το θέμα των πράσινων θέσεων εργασίας στην εποχή της κλιματικής κρίσης με τον υπεύθυνο για θέματα Ενέργειας του Ελληνικού Γραφείου της Greenpeace κ. Δημήτρης Ιμπραήμ να αναφέρει ότι η «πράσινη ανάπτυξη» στην Ελλάδα μπορεί να οδηγήσει σταδιακά στον ενεργειακό και κατασκευαστικό τομέα, στον κλάδο της Γεωργίας και στην διαχείριση των απορριμμάτων σε ένα συνολικό αριθμό 155.000θέσεων εργασίας.