Φουσκώνει τελικά η θάλασσα...Όλη η ανάλυση!

Απανωτά πλέον τα περιστατικά και σχεδόν καθημερινό φαινόμενο έχει γίνει στη χώρα μας, τις τελευταίες ημέρες να παρατηρείται αισθητή άνοδο της θάλασσας, η οποία σε αρκετές περιπτώσεις έχει εισχωρήσει αρκετά μέτρα στην ξηρά, προκαλώντας πλημμύρες και καταστροφές. Το φαινόμενο αυτό, δεν είναι η πρώτη φορά που παρατηρείται βέβαια στη χώρα μας. Ωστόσο φέτος και ειδικά αυτές τις ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, το φαινόμενο πήρε εκτεταμένες και …ανησυχητικές διαστάσεις, για τους κατοίκους των περιοχών που χτυπήθηκαν από το φαινόμενο.

Φυσικά το περιστατικό αυτό, όπως και οι ασυνήθιστα έντονες καιρικές μεταβολές που βιώνει η χώρα μας το τελευταίο 10ήμερο, στάθηκαν αφορμή να βγει η ανακοίνωση του Χalazi.gr λίγο πριν τα Χριστούγεννα, όπου έστειλε ένα μήνυμα προειδοποίησης, πως έρχονται άμεσες μεταβολές στο σκηνικό του καιρού, για τις οποίες και θεωρήσαμε σκόπιμο να είναι ενήμερος ο κόσμος. Σύμφωνα δε με ενημέρωση που είχαμε από την Πολιτική Προστασία, οι Νομαρχίες και οι Δήμοι της χώρας έκαναν απανωτές συσκέψεις το τελευταίο χρονικό διάστημα, ειδικά από τις 26 Δεκεμβρίου και μετά, ώστε να είναι έτοιμος ο κρατικός μηχανισμός να αντιμετωπίσει το οποιοδήποτε πρόβλημα προκύψει με τον καιρό. Η ανακοίνωση του Xalazi.gr εντάχθηκε στο γενικότερο πλαίσιο ενημέρωσης του κοινού, καθώς υπήρχαν φόβοι, τόσο από μετεωρολόγους όσο και από υψηλά υφιστάμενα πρόσωπα, πως ο καιρός το διάστημα που διανύουμε, είναι εύκολα μεταβαλλόμενος αλλά και δύσκολα προβλέψιμος, με αποτέλεσμα να παρατηρηθούν φαινόμενα αποκλίσεων στις πρόγνωσης όλων των φορέων.

Ας πάρουμε όμως τα πράματα από την αρχή. Ο καιρός στην Ευρώπη λίγο πριν τα Χριστούγεννα επιδεινώθηκε σημαντικά, με αποτέλεσμα εκτεταμένο κύμα ψύχους να σαρώσει σχεδόν ολόκληρη τη Γηραιά Ήπειρο. Στον αντίποδα αυτής της καταστάσεις βρέθηκε η χώρα μας, η οποία λόγω της διάταξης των καιρικών συστημάτων, δέχθηκε θερμή εισβολή με αποτέλεσμα η θερμοκρασία να σημειώσει αισθητή άνοδο, την ώρα που στην υπόλοιπη Ευρώπη επικράτησε σφοδρό κύμα ψύχους. Όμως λίγο μετά τα Χριστούγεννα και συγκεκριμένα στις 27 Δεκεμβρίου, δημιουργήθηκε ένα χαμηλό βαρομετρικό στην περιοχή της Ιταλίας, το οποίο όμως μέχρι την τελευταία στιγμή, ουδείς γνώριζε τα ακριβή χαρακτηριστικά του και το πως αυτό θα συμπεριφερθεί πάνω από τον Ελλαδικό χώρο, καθώς το συγκεκριμένο χαμηλό, δημιουργήθηκε ακριβώς απάνω στη ζώνη που συνέκλιναν οι θερμές και οι ψυχρές αέριες μάζες. Για αυτό ακριβώς το λόγω, κάνεις με ακρίβεια, (ακόμη και μετεωρολόγοι) δεν μπόρεσε να γνωρίζει, εάν αυτό το χαμηλό θα μπορούσε να προκαλέσει κάτι ακραίο στη χώρα μας από πλευράς φαινομένων. Αυτό ανάγκασε πoλλούς φορείς φυσικά, να εκδώσουν ενημερωτικά δελτία για επερχόμενη μεταβολή του καιρού.

Αυτό ήταν το πρώτο κομβικό σημείο, συνεχόμενων και απανωτών (όπως έχουν αντιληφθεί πολλοί κάτοικοι της χώρας) καιρικών μεταβολών, καθώς μετά από μια παρατεταμένη περίοδο ζέστης, ακολούθησε στις 27 Δεκεμβρίου μια μικρή σχετικά πτώση της θερμοκρασίας, με βροχές και σποραδικές καταιγίδες, αλλά λιγότερα χιόνια από το αναμενόμενο, τα οποία σημειώθηκαν σε ορεινές κυρίως περιοχές της Βόρειας χώρας, Στη συνέχεια, η θερμοκρασία ανέβηκε ξανά σε πολύ υψηλά επίπεδα, φτάνοντας την Πρωτοχρονιά έως τους 30 βαθμούς Κέλσιου στην Κρήτη. Όμως το Σαββατοκύριακο 2 και 3 Ιανουαρίου, επανήλθε ξανά μια απότομη και ξαφνική αλλαγή στο σκηνικό του καιρού, με πολύ ισχυρούς έως θυελλώδεις ανέμους, σημαντικότερη αυτή τη φορά πτώση της θερμοκρασίας, αρκετές βροχές και καταιγίδες, αλλά πλέον περισσότερα χιόνια στα ορεινά αλλά και σε περιοχές με χαμηλότερο υψόμετρο της Βόρειας χώρας. Παρατηρούμε λοιπόν πως η χώρα μας, διανύει μια ασυνήθιστα έκρυθμη και αβέβαιη καιρικά περίοδο, η οποία μας φέρνει όλους αντιμέτωπους με ακραία καιρικά φαινόμενα.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο όρος ακραία καιρικά φαινόμενα μπορεί να χρησιμοποιηθεί, αφού η χώρα μας ακροβατεί ανάμεσα σε δυο διαφορετικές καιρικές καταστάσεις. Η μια έχει να κάνει με το κλίμα που επηρεάζει τον καιρό μας η Αφρική και το άλλο, με το κλίμα που επικρατεί στην Ευρώπη. Επειδή αυτή την χρονική περίοδο και για περίπου 8 με 10 ημέρες ακόμη, η ασυνήθιστα αυτή καιρική εικόνα θα συνεχιστεί, η χώρα μας πότε θα επηρεάζεται από το ένα και πότε από το άλλο καιρικό γεγονός, προκαλώντας στον καιρό της Ελλάδας, ακραίες μεταβολές του καιρού. Όπως και έγινε μέχρι τώρα. Μέσα σε λίγα μόλις 24ωρα, πέσαμε από τους 30 βαθμούς της Κρήτης, στους 15 βαθμούς της Βόρειας Ελλάδας, ενώ από τη ζέστη και την συννεφιά που επικράτησε ανήμερα τα Χριστούγεννα, βρεθήκαμε στα χιόνια και στο κρύο που σημειώθηκαν μετά την Πρωτοχρονιά.

Αιτία για αυτές τις απότομες μεταβολές στον καιρό της χώρας, είναι η σύγκρουση μεταξύ δυο διαφορετικών αερίων μαζών. Οι θερμές μάζες από την Αφρική, συγκρούονται με τις ψυχρότερες αέριες μάζες που κατακλύζουν την Ευρώπη. Αυτή η σύγκρουση, γίνεται αρκετά συχνά το τελευταίο χρονικό διάστημα, στα όρια της χώρα μας, προκαλώντας αλαλούμ τόσο στον καιρό, όσο και στις πρόγνωσης μετεωρολόγων και μή, που προσπαθούν να ισορροπήσουν κάπου στο μέσο αυτής της ασυνήθιστα καιρικής εικόνας. Για αυτό το λόγω έγιναν και ανακοινώσεις, τόσο από Νομάρχες, όσο και από το Xalazi.gr ώστε ο κόσμος να είναι προετοιμασμένος, είτε για κάποιο ακραίο καιρικό γεγονός, είτε για το τίποτε. Είναι μια χρονική περίοδος αβεβαιότητας στο σκηνικό του καιρού, η οποία όμως φαίνεται να εξομαλύνεται, μετά από 10 ημέρες περίπου.

Αυτή η ακραία συμπεριφορά του καιρού, είχε ως αποτέλεσμα να συμβούν έντονα καιρικά γεγονότα σε όλη την Ευρώπη, προκαλώντας αναπόφευκτα αλυσιδωτές αντιδράσεις και στην στάθμη της θάλασσας. Υπήρξε σημαντική μεταβολή στην στάθμη της θάλασσας στη Μεσόγειο. Η άνοδος αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην επικράτηση χαμηλών πιέσεων σε μεγάλο τμήμα της Μεσογείου και ιδιαίτερα στα κεντρικά και Δυτικά τμήματά της, η οποία οδήγησε σε ροή νερού από γειτονικές περιοχές με υψηλότερες ατμοσφαιρικές πιέσεις, αύξηση της ροής από τον Ατλαντικό Ωκεανό μέσω του στενού του Γιβραλτάρ, και τελικά, άνοδο της στάθμης της Θάλασσας στην Μεσόγειο. Οι πολύ ισχυροί άνεμοι που επικράτησαν σε όλη την Ευρώπη και στις ακτές τις Μεσογείου, είχαν ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν τεράστια κύματα ύψους 5 μέτρων, τα οποία άρχισαν να διατρέχουν τη Μεσόγειο.

Το γεγονός αυτό, ήρθε σε συνάρτηση με την ραγδαία αύξηση που παρατηρείται στο λιώσιμο των παγετώνων στο Βόρειο ημισφαίριο, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια, την σταδιακή άνοδο της θάλασσας σε παγκόσμιο επίπεδο. Στους παραπάνω παράγοντες έρχεται να προστεθεί και η αστρονομική, παλίρροια που τις ημέρες της πρωτοχρονιάς απέκτησε τις μεγαλύτερες τιμές της εξ’αιτίας της Πανσελήνου που συνεπάγεται και την εντονότερη έλξη των υδάτων των θαλασσών και την ένταση του καθιερωμένου φαινομένου της παλίρροιας, έτσι ώστε τις ώρες της πλημμυρίδας η άνοδος της στάθμης να ανεβαίνει περισσότερο απ’ότι όταν η Σελήνη βρίσκεται σε φάση «γέμισης» και η συνολική άνοδος της στάθμης της Θάλασσας να είναι ακόμα μεγαλύτερη.

Αποτέλεσμα της σταδιακή ανόδου της στάθμης της Θάλασσας, που οφείλεται στην τήξη των πάγων, είναι πως κάθε έντονη πλέον μεταβολή του καιρού, θα έχει επιπτώσεις σε περιοχές που είναι σχετικά χαμηλότερα από το επίπεδο της θάλασσας, καθώς ανεβαίνει πλέον πολύ πιο εύκολα η στάθμη του νερού της θάλασσας. Όπως και έγινε αυτές τις ημέρες στη χώρα μας. Οι πολύ ισχυροί Νοτιοδυτικοί άνεμοι σάρωσαν τα πελάγη, με αποτέλεσμα η θάλασσα να φουσκώσει αρκετά. Σε αυτό συνέβαλαν και οι έντονες βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν σε αρκετές Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, καθώς και οι χιονοπτώσεις σε αρκετές περιοχές, που είχαν ως αποτέλεσμα, να χυθούν μεγάλα ύψη νερού στη θάλασσα. Η θάλασσα όμως πλέον είναι ευάλωτη σε τέτοιες έντονες καιρικές καταστάσεις. Σε αυτό ευθύνεται φυσικά η άνοδος της στάθμης που έχει σημειωθεί στη θάλασσα τα τελευταία χρόνια, λόγω του ότι λιώνουν πολύ γρήγορα οι πάγοι στο Βόρειο πόλο.

Τη τελευταία δεκαετία, η άνοδος της θερμοκρασίας στον πλανήτη είναι ιδιαίτερα αισθητή, με αποτέλεσμα αυτό να επηρεάζει άμεσα το κλίμα στον πλανήτη μας. Τα επόμενα χρόνια, παρά το ότι αρκετοί επιστήμονες δεν μπορούν να συμφωνήσουν εάν τελικά αυτά που βιώνουμε, οφείλονται στις κλιματικές αλλαγές ή όχι, σίγουρα θα παρατηρηθούν απότομες μεταβολές στο κλίμα και τον καιρό της Γης, ενώ πολύ ποιο συχνό θα γίνει το φαινόμενο πλέον, ακόμη και οι μετεωρολόγοι να μην μπορούν να προβλέψουν με ακρίβεια, την εξέλιξη του καιρού των επόμενων ημερών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το χρονικό διάστημα που βιώνει η χώρα μας από 26 Δεκεμβρίου 2009 έως 8 Ιανουαρίου 2010, όπου οι συνθήκες στον Ελλαδικό χώρο, είναι ιδιαίτερα ασταθείς και αναμενόμενο ήταν αλλά και είναι, να παρατηρηθούν φαινόμενα απόκλισης προγνώσεων του καιρού, ακόμη και από μετεωρολόγους. Το φαινόμενο είναι άξιο παρακολούθησης, (ειδικά τα επόμενα χρόνια), όπου αναμένεται οι καιρικές μεταβολές να είναι ποιο έντονες, ενώ σίγουρα οι κυβερνήσεις των κρατών που έχουν ευάλωτες περιοχές στη χώρα τους, θα πρέπει να δαπανήσουν τεράστια ποσά, ώστε να αποτρέψουν καταστροφές από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, η οποία πλέον αρχίζει να γίνεται συχνό φαινόμενο στην Ελλάδα, αλλά και γενικότερα στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.

Χαρακτηριστικά, ο κ. Χάρης Καπεζίδης, διευθυντής ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, ανέφερε στην εκπομπή “Greek Meteo News” του xalazi.gr στο enimerwsi radio, ότι μέχρι το 2050, ενδεχομένως οι χειμώνες στην Ελλάδα να έχουν «υποτροπικό χαρακτήρα», όπου η μέγιστη θερμοκρασία δύσκολα θα πέφτει κάτω από τους 18 βαθμούς Κελσίου, και πως καταστάσεις σαν αυτές που βιώνουμε τις ημέρες αυτές, θα αποτελούν πλέον τον κανόνα και όχι την εξαίρεση. Τέλος, να ευχαριστήσουμε θερμά τον κ. Χάρη Καπεζίδη, για τα θερμά του λόγια, πάνω στο θέμα της ενημέρωσης του κοινού για τις επερχόμενες μεταβολές του καιρού, για τις οποίες προειδοποίησε το Χalazi.gr και εν συνεχεία η «Ελληνική Blogόσφαιρα» αναμεταδίδοντας τα δελτία μας.

Κλείνοντας να δούμε και το ρεπορτάζ, όπως αυτό αναρτήθηκε στο Enimerwsi.gr και στάθηκε αφορμή για το αφιέρωμα που κάναμε στο θέμα αυτό. Για την ανάρτηση αυτή ήταν αφορμή, ένα θέμα που έθιξε ένας αναγνώστης του τρωκτικού για το φαινόμενο που παρατηρείται σε πολλές περιοχές της Ελλάδος με τη θάλασσα της οποία αυξάνεται η στάθμη. Πολλά είναι τα περιστατικά του συγκεκριμένου φαινομένου όπως στη Σύρο, και στην Χαλκίδα. Χαρακτηριστικό είναι μάλιστα το βίντεο από το Χαλκίδα.tv που δείχνει τη θάλασσα που κινδυνεύει να βγει στη στεριά. Ας δούμε λοιπόν λίγο αναλυτικά το φαινόμενο. Η μέση στάθμη του υδάτινου ορίζοντα υπολογίζεται πως τα επόμενα 50 χρόνια θα ανέβει κατά μισό μέτρο, εάν δεν μειωθούν οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου. Τα τελευταία 100 χρόνια η μέση στάθμη της θάλασσας ανέβηκε 18 εκατοστά και στα επόμενα 100 εκτιμάται πως η άνοδός της θα αγγίξει το 1 μέτρο. Τα σενάρια για τις δυσμενείς επιπτώσεις στη Μεσόγειο αποτυπώνονται στους χάρτες της Σχολής Τοπογράφων Μηχανικών του ΕΜΠ. Από το Αιγαίο μέχρι την Αφρική οι παράκτιες περιοχές βρίσκονται στο «κόκκινο».

Ο Θερμαϊκός

Ο κόλπος της Βενετίας, ο Θερμαϊκός και το Δέλτα του Νείλου είναι οι περιοχές της Μεσογείου που απειλούνται περισσότερο. Οι ελληνικές θάλασσες και η Κασπία θα ανέβουν επικίνδυνα και θα πλημμυρίσουν τη στεριά. «Οι πάγοι λιώνουν με πολύ γρήγορο ρυθμό και το νερό αυτό είναι ικανό να σηκώσει τη θάλασσα περίπου κατά 15 με 17 εκατοστά», σημειώνει ο κ. Δουκάκης. «Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, θα έχει τραγικές συνέπειες. Σημειωτέον ότι αυξητική μεταβολή ενός βαθμού της μέσης θερμοκρασίας των ωκεανών σημαίνει πως ανεβαίνει η στάθμη της θάλασσας κατά 1 μέτρο».

«Στην Ελλάδα θα υπάρχει μια μόνιμη οπισθοχώρηση της ακτογραμμής περίπου κατά 1 μέτρο τον χρόνο για τις ήπιες κλίσεις και όχι για τα βραχώδη», εκτιμά ο κ. Δουκάκης. «Υπάρχει ωστόσο και η επεισοδιακή οπισθοχώρηση, οι κυματικές καταιγίδες που τώρα είναι πιο συχνές, πιο έντονες και κατά τη διάρκειά τους η θάλασσα μπορεί να εισβάλλει μέχρι και 2 μέτρα στην ξηρά. Παράκτιες περιοχές που έχουν μικρές κλίσεις και αμμώδη σύσταση κινδυνεύουν περισσότερο, καθώς και ορισμένες περιφέρειες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα καθίζησης. Για παράδειγμα η χερσαία ζώνη του Θερμαϊκού Κόλπου καταβυθίζεται από την υπερβολική υδρομάστευση. Και μάλιστα με μια ταχύτητα κατά μέσο όρο 5 μέτρα τον αιώνα. Από το Καλοχώρι μέχρι τις Αλυκές Κίτρους στην Πιερία η περιοχή αυτή καθιζάνει από 1 έως και 10 μέτρα τον αιώνα, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης».

"Το βασικό αποτέλεσμα είναι ότι αρχίσαμε να παρατηρούμε μεγάλες απώλειες πάγων στην ανατολική Ανταρκτική, κυρίως στις παράκτιες περιοχές, μετά το 2006", δήλωσε ο Ζιανλί Τσεν, του κέντρου διαστημικών ερευνών του πανεπιστημίου του Τέξας, ο οποίος είναι ένας από τους συντάκτες της μελέτης. "Αυτό, εάν επιβεβαιωθεί, μπορεί να σημαίνει μία σημαντική αλλαγή στην ανατολική Ανταρκτική, που μπορεί να έχει μεγάλες συνέπειες στα επίπεδα των θαλασσών στον κόσμο", πρόσθεσε ο Τσεν. Την ίδια ώρα πάνω από 100 παγόβουνα που προέρχονται από την Ανταρκτική πλέουν προς τη Νέα Ζηλανδία γεγονός που έχει θέσει σε συναγερμό τις τοπικές ναυτιλιακές αρχές.

Τα παγόβουνα εντοπίσθηκαν μέσω δορυφόρου να κινούνται 450χλμ από τις νότιες ακτές της Νέας Ζηλανδίας και ορισμένα από τα οποία έχουν ύψος πάνω από 200 μέτρα, αποτελούν μέρη ενός τεράστιου τμήματος πάγου, πιθανότατα 30 τετραγωνικών μέτρων, το οποίο αποσπάσθηκε από την παγονησίδα της Ανταρκτικής. Είναι σπάνιο να παρατηρήσει κανείς παγόβουνα νοτίως της Νέας Ζηλανδίας, ωστόσο το 2006 πολλά παγόβουνα είχαν πλησιάσει 25 χλμ από τις ακτές της, για πρώτη φορά από το 1031, ενώ το φαινόμενο θα είναι ακόμα πιο συχνό εάν συνεχιστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη.