Γαλαξίδι: Αλευρομουτζουρώματα…
Αν σκοπεύετε να βρεθείτε το απόγευμα της Καθαρής Δευτέρας στο Γαλαξίδι, φροντίστε να πάρετε μαζί σας μια… δεύτερη αλλαξιά ρούχα και αρκετά πακέτα αλεύρι! Τα καθιερωμένα «αλευρομουτζουρώματα» θα λάβουν και φέτος χώρα στα δρομάκια της όμορφης πόλης, μετατρέποντας κατοίκους και επισκέπτες σε κινούμενες…. τηγανίτες! Με πολεμοφόδια το αλεύρι και τις χρωματιστές σκόνες, ο πόλεμος καλά κρατεί μέχρι αργά το βράδυ, όπου όλοι, εξαντλημένοι από τις πολύχρωμες ρίψεις και... υπερβολικά βρώμικοι, διασκεδάζουν και γλεντούν αποχαιρετώντας το Τριώδιο…
Θήβα: ο βλάχικος γάμος!
Έχετε ποτέ παρακολουθήσει από κοντά έναν βλάχικο γάμο; Αν όχι, μην χάσετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε την Θήβα, με την καθιερωμένη αναπαράσταση του βλάχικου γάμου. Το έθιμο, χρονολογείται από το 1830, όταν οι Βλάχοι της Μακεδονίας, της Ηπείρου, της Θεσσαλίας και της Ρούμελης, εγκατέλειψαν τον τόπο τους και μετακινήθηκαν νοτιότερα σε αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής. Το παραδοσιακό «ξύρισμα» του γαμπρού αλλά και άλλα έθιμα, όπως η παράδοση της προίκας και η συνάντηση νύφης-πεθεράς, τηρούνται με ευλάβεια κάθε χρόνο στη Θήβα, συγκεντρώνοντας πλήθος επισκεπτών από όλη την Ελλάδα.
Άμφισσα: το στοιχειό της Χάρμαινας!
Το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς, αν βρεθείτε στην Άμφισσα, μην χάσετε την ευκαιρία να παρακολουθήσετε την αναπαράσταση του «στοιχειού της Χάρμαινας». Η Χάρμαινα, σύμφωνα με τους ντόπιους, ήταν ένα στοιχειό, που προστάτευε τους βυρσοδέψες της περιοχής, οι οποίοι εξαιτίας της δουλειάς τους ήταν αναγκασμένοι να βρίσκονται πλάι στη βρύση μέρες ολόκληρες. Οι «ταμπάκηδες», όπως λέγονταν οι βυρσοδέψες ορκίζονταν, πως είχαν δει από κοντά το στοιχειό, που τριγύριζε στην περιοχή και τους κρατούσε συντροφιά ενώ όταν κάποιος εμφανιζόταν, η Χάρμαινα, χανόταν στο νερό της βρύσης…
Τύρναβος: το «άσεμνο» μπουρανί…
Όποιος έχει περάσει Απόκριες στον Τύρναβο, σίγουρα δεν θα τις ξεχάσει ποτέ. Άνδρες και γυναίκες, συγκεντρώνονται στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία και παρασκευάζουν σε μεγάλα καζάνια, μια σούπα από σπανάκι και ξύδι, το λεγόμενο «μπουρανί».
Και μετά, αρχίζει το ξεφάντωμα. Χορός, τραγούδι, τσίπουρα, πειράγματα, άσεμνες χειρονομίες και φαλλικά σύμβολα, πρωταγωνιστούν στις καρναβαλικές εκδηλώσεις ενός τόπου, που γλεντά την Αποκριά χωρίς ταμπού.
Νάουσα: ο χορός της Μπούλας
Στη Νάουσα αυτές τις ημέρες, οι Μπούλες και οι φουστανελάδες πρωταγωνιστούν. Οι Μπούλες, είναι ντόπιοι μεταμφιεσμένοι, που φορούν τρομακτικές στην όψη μάσκες και νυφικά και χορεύουν με τους αγαπημένους τους φουστανελάδες. Το κέφι, οι φωνές χαράς, το τραγούδι και τα πειράγματα κυριαρχούν και ξεσηκώνουν μικρούς και μεγάλους στα δρομάκια της Νάουσας.
Μακεδονία: το καρναβάλι των αράπηδων…
Στην κεντρική Μακεδονία και ειδικότερα στο Σοχό, θα ζήσετε ένα από τα πιο δημοφιλή καρναβάλια της Ελλάδας. Ο λόγος για τους «αράπηδες» της Μακεδονίας, που γυρνούν από σπίτι σε σπίτι φορώντας μαύρες μάσκες και διασκεδάζοντας με χορούς και κεράσματα. Οι «αράπηδες», πέρα από την τρομακτική τους μάσκα, έχουν και μουστάκι από τρίχες ουράς αλόγων ενώ στη μέση τους φορούν και κουδούνια, προκαλώντας με κάθε βήμα τους… πανζουρλισμό!
Σκύρος: Ο Γέρος και η Κορέλα
Η Αποκριά στη Σκύρο αποτελεί μια εμπειρία, που πρέπει οπωσδήποτε να ζήσετε. Με το που μπαίνει το Τριώδιο, στα δρομάκια του νησιού εμφανίζονται ο «Γέρος» και η «Κορέλα». Ο Γέρος, φορά μια χοντρή μαύρη κάπα, μια άσπρη υφαντή παραδοσιακή βράκα ενώ στη μέση του κρέμονται κουδούνια, που ζυγίζουν… 50 κιλά! Όσο για την αγαπημένη του, την Κορέλα; Φορά την παραδοσιακή σκυριανή στολή και χορεύει δίπλα του χορούς της περιοχής ενώ αυτός βαδίζει… κουδουνίζοντας!
Τα πρωτοπαλίκαρα του Γέρου στη συνέχεια, ανεβαίνουν στο Κάστρο του νησιού και κτυπούν τις καμπάνες του Αγίου Γεωργίου, για να σηματοδοτήσουν την έναρξη των εορτασμών. Τότε, η Κορέλα, τραγουδά σκυριανούς σκοπούς, για να παινέψει στους επισκέπτες το Γέρο της. Και αν αναρωτιέστε, πως προέκυψε το περίεργο έθιμο του Γέρου και της Κορέλας, μάθετε, πως πρόκειται για ένα «δίδυμο», που έρχεται κάθε χρόνο στις Απόκριες στο νησί, για να υπενθυμίσει στους ντόπιους μια θεομηνία, που κάποτε έπληξε την περιοχή και αφάνισε τα ζώα. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος, που ο Γέρος, φορά κουδούνια και γυρνά στους δρόμους με θόρυβο, για να αφυπνίσει τους κατοίκους.
Κέρκυρα: παρέα με τον σιορ Καρνάβαλο!
Αν βρεθείτε στην Κέρκυρα αυτές τις ημέρες, μην περιμένετε να… κοιμηθείτε! Και αυτό γιατί νωρίς το πρωί, ο ντελάλης με τη συνοδεία σαλπιγκτών και τυμπανιστών, τριγυρνά στους δρόμους της πόλης, αναγγέλλοντας τον ερχομό του… σιορ Καρνάβαλου!
Το κέφι κορυφώνεται στην Κάτω πλατεία της Κέρκυρας. Αποκριάτικα άρματα, φιλαρμονικές, μασκαράδες, χορός και κέφι, αποτελούν τα βασικότερα συστατικά του κερκυραϊκού καρναβαλιού, που φημίζεται για το ξεφάντωμά του. Η γιορτή ολοκληρώνεται το βράδυ της Κυριακής, με το παραδοσιακό κάψιμο του σιορ Καρνάβαλου και το καλωσόρισμα της Σαρακοστής.
Χίος: ο Αγάς μοιράζει πρόστιμα στα Μεστά
Το έθιμο του «Αγά» στα Μεστά της Χίου έχει τις ρίζες του στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Την ημέρα της Καθαρής Δευτέρας, ο «Αγάς» εισβάλει στα Μεστά της Χίου και μαζί με την συνοδεία του, πιάνει θέση στην κεντρική πλατεία του χωριού. Και τότε, ξεκινά η «δίκη». Ο Αγάς, δικάζει κάθε παρευρισκόμενο για τα «παραπτώματά» του και του επιβάλει ένα χρηματικό πρόστιμο, που πρέπει να πληρώσει.
Τα χρήματα από τα «πρόστιμα» συγκεντρώνονται υπέρ του Πολιτιστικού Συλλόγου του χωριού και κάθε χρόνο, οι εκδηλώσεις αλλά και τα κοινωφελή έργα, πληρώνονται από τα πρόστιμα του Αγά…
Νάξος: η γιορτή των Κουδουνάτων!
Η μυθολογία αναφέρει, πως ο παιχνιδιάρης θεός Διόνυσος, γεννήθηκε στη Νάξο. Πως θα ήταν δυνατόν λοιπόν, το νησί αυτό να μη γιορτάζει το καρναβάλι με όλη του την ψυχή; Οι Κουδουνάτοι, φορούν μια χοντρή κάπα με κουκούλα, και πάνω τους έχουν κρεμάσει μια σειρά κουδούνια. Στα χέρια τους κρατούν τη «σόμπα», ένα ξύλο, που παραπέμπει στο διονυσιακό φαλλό.
Στο πέρασμά τους στα δρομάκια του νησιού, προκαλούν απίστευτη φασαρία ενώ τα γέλια και τα πειράγματα κυριαρχούν Αλλά οι Κουδουνάτοι, δεν τριγυρίζουν μόνοι. Τους ακολουθούν οι πιστοί τους σύντροφοι, χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι της ναξιώτικης αποκριάς: ο «γέρος», η «γριά» και η «αρκούδα». Όμως, οι καρναβαλικές εκδηλώσεις στη Νάξο, δεν σταματούν εδώ. Αν βρεθείτε αυτές τις ημέρες στο κυκλαδίτικο νησί, θα παρακολουθήσετε από κοντά τα έθιμά τους, όπως το «Γάμο της νύφης», τον «Θάνατο» και την "Ανάστασή" του καθώς και το «όργωμα». Σε ορισμένα χωριά του νησιού, στις εκδηλώσεις συμμετέχουν και οι «κορδελάτοι», που πήραν την ονομασία τους από τις κορδέλες που φορούν στους σκούφους και στα ρούχα τους ενώ αισθητή κάνουν την παρουσία τους και οι «ληστές», τα παλικάρια του χωριού, που «κλέβουν» τις κοπέλες και τις παρασύρουν στους αποκριάτικους χορούς.
Καστοριά: τα περίφημα «Ραγκουτσάρια»
Η Καστοριά φημίζεται για τα «ραγκουτσάρια». Οι ντόπιοι φορούν τρομακτικές μάσκες, για να ξορκίσουν το κακό από την πόλη. Για την υπηρεσία τους αυτή, ζητούν συμβολικά μια ανταμοιβή από τον κόσμο, που παρακολουθεί. Από την συνήθεια αυτή άλλωστε, προκύπτει και η ονομασία της γιορτής, που έχει τις ρίζες της στη λέξη «rogatores», που στα λατινικά σημαίνει «οι ζητιάνοι».
Ένα άλλο έθιμο, που αναβιώνει κάθε τέτοια εποχή στην περιοχή είναι και τα «μπουλούκια», όπου οι κάτοικοι κάθε ηλικίας αναβιώνοντας τις διονυσιακές τελετές, χωρίζονται σε μπουλούκια και με τη συνοδεία οργάνων τριγυρίζουν στους δρόμους μασκαρεμένοι.
Ιδιαίτερα αστείο είναι και έθιμο του «Χάσκαρη». Οι κάτοικοι της Καστοριάς, δένουν στην άκρη ενός «κλώστη», όπως λέγεται ο ξύλινος πλάστης, ένα αυγό και το γυρνούν με μεγάλη ταχύτητα από στόμα σε στόμα. Όποιος καταφέρει να αρπάξει το αυγό, είναι και ο νικητής του παιχνιδιού. Τέλος, την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, σε όλη την πόλη, αναβιώνουν και οι «μπουμπούνες», όπως λένε οι ντόπιοι τις φωτιές, που ξεπηδούν σε κάθε γειτονιά, αναβιώνοντας ένα προχριστιανικό έθιμο, συνδεδεμένο με την πυρολατρεία, που επικρατούσε εκείνη την εποχή.
Κάρπαθος: εκεί που οι ανήθικες πράξεις δικάζονται…
Υπάρχει δικαστήριο ανήθικων πράξεων; Και όμως ναι, και βρίσκεται στην Κάρπαθο. Οι κάτοικοι τις ημέρες της Αποκριάς, προβαίνουν σε άσεμνες χειρονομίες και πειράγματα και κατόπιν συλλαμβάνονται από τους Τζαφιέδες, που τους οδηγούν στο Λαϊκό Δικαστήριο Ανήθικων Πράξεων, για να δικαστούν.
Εκεί, τους απαγγέλλονται αυτοσχέδιες κατηγορίες, τόσο από τους συμμετέχοντες όσο και από τους επισκέπτες, που παρακολουθούν το καρναβάλι, όπου το γέλιο και οι έξυπνες ατάκες κυριαρχούν.
Ζάκυνθος: η κηδεία της μάσκας
Η Ζάκυνθος γλεντά με την καρδιά της τις Απόκριες. Οι εκδηλώσεις είναι πολλές και ποικίλες και ανακοινώνονται από τον ντελάλη στα δρομάκια του νησιού. Οι μασκαράτες ξεκινούν, το κέφι απογειώνεται και ο χορός δεν σταματά ποτέ. Οι Ζακυνθινοί αγαπούν ιδιαίτερα τις «ομιλίες», που είναι μικρά, αυτοσχέδια κωμικά έργα με κοινωνικές προεκτάσεις, που παίζονται σε πλατείες του νησιού. Πέρα όμως από τις «ομιλίες», ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η «κηδεία της μάσκας», μια παρωδία κηδείας με άφθονο γέλιο, όπου ο νεκρός δεν είναι άλλος από τον καρνάβαλο!
Ξεχωριστό είναι και το έθιμο του «βενετσιάνικου γάμου», που αναβιώνει το τελευταίο Σάββατο της Αποκριάς, όπου οι συμμετέχοντες παρελαύνουν στους δρόμους της πόλης φορώντας χειροποίητες στολές ευγενών και αναπαριστούν τα δρώμενα ενός βενετσιάνικου γάμου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.