Ρόδι, ο καρπός τον Ολύμπιων θεών

"Όσες ρώγες έχει το ρόδι τόσες λίρες να έχει η τσέπη μας όλη τη χρονιά", εύχεται την Πρωτοχρονιά ο νοικοκύρης κάθε σπιτιού και φαίνεται πως την παραδοσιακή αυτή ευχή αποφάσισαν να κάνουν πράξη οι Έλληνες παραγωγοί- όσοι τουλάχιστον έλαβαν τη μεγάλη απόφαση να εγκαταλείψουν παραδοσιακές καλλιέργειες και να στραφούν σε νέες, πιο προσοδοφόρες και γούρικες, αφού η ροδιά θεωρείται σύμβολο καλοτυχίας και αφθονίας.

Στην Ελλάδα, η καλλιέργεια ροδιάς βρίσκεται σε "νηπιακό" στάδιο και η καλλιεργούμενη έκταση δεν υπερβαίνει συνολικά τα 20.000 στρέμματα, αλλά στα επόμενα χρόνια αναμένεται να αυξηθεί κατακόρυφα, όπως αναφέρουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ παραγωγοί.

Υπενθυμίζεται ότι, βάσει των στοιχείων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η παραγωγή ροδιού το 2007 έφθανε στη χώρα μας τα 4.000 στρέμματα, όταν το 2005 ήταν κάτι λιγότερο από 1.000 στρέμματα και το 1994 μόλις 500.

Το σύνολο της παγκόσμιας παραγωγής είναι περίπου 2.250.000 τόνοι, με τα "ηνία" να κρατά η Ινδία (1.200.000 τόνους) και να ακολουθούν το Ιράν (650.000 τόνους) και οι ΗΠΑ (100.000 τόνους), όπως προκύπτει από στοιχεία του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ).

Βάσει των στοιχείων αυτών, η ελληνική αγορά απορροφά ποσότητες ροδιών που κυμαίνονται μεταξύ 1.000-1.200 τόνων, εκ των οποίων οι 800 τόνοι εισάγονται. Οι εισαγόμενες ποσότητες αφορούν, κυρίως, ρόδια ξινών ή ημίξινων ποικιλιών, που χαρακτηρίζονται από πολύ καλή εξωτερική εμφάνιση. Επισημαίνεται ότι, η ελληνική αγορά εισάγει μεγάλες ποσότητες ροδιών, κυρίως από Τουρκία, Ιράν, Ινδία, Αίγυπτο και Ισραήλ.

"Ο αγροτικός κόσμος στη χώρα μας έχει βαρεθεί να μετράει πενταροδεκάρες και να χρωστάει", τόνισε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ροδοπαραγωγός, Κώστας Τσατλάκης προσθέτοντας, "η καλλιέργεια ροδιάς εξασφαλίζει τα προς το ζην και αποτελεί μια πολλά υποσχόμενη, από οικονομικής πλευράς, παραγωγή".

Στη Ροδόπη, με την καλλιέργεια ροδιάς απασχολούνται 27 παραγωγοί, ενώ στο προσεχές διάστημα ο αριθμός τους θα αυξηθεί σημαντικά, αφού το ενδιαφέρον που εκδηλώνεται είναι ιδιαίτερα έντονο. Η καλλιεργούμενη έκταση ανέρχεται σε 600 στρέμματα και η απόδοση υπολογίζεται σε 2 τόνους/ στρέμμα. Η απορρόφηση του προϊόντος είναι ήδη εξασφαλισμένη, αφού έχει υπογραφεί σύμβαση με ελληνική εταιρία στα Γιαννιτσά, που "αγοράζει" όλο το προϊόν, τόνισε ο κ. Τσατλάκης, προσθέτοντας ότι, εντός του επόμενου διμήνου, θα γίνει πραγματικότητα ο Συνεταιρισμός στην περιοχή.

Στο Νομό Κιλκίς, με την καλλιέργεια ροδιάς ασχολούνται περί τους 150 παραγωγούς και η καλλιεργούμενη έκταση ανέρχεται σε 2.000 στρέμματα. Στο Νομό Πέλλας, ισραηλινή εταιρία, που δραστηριοποιείται στο χώρο κατασκευής αρδευτικών συστημάτων, προωθεί την καλλιέργεια ροδιάς με όρους συμβολαιακής γεωργίας και συνολικά έχουν εγκατασταθεί περί τα 1.200 στρέμματα.

Στο Νομό Δράμας, με την καλλιέργεια ροδιάς απασχολούνται 250 παραγωγοί και η καλλιεργούμενη έκταση φθάνει τα 3.000 στρέμματα, με την απόδοση να διαμορφώνεται σε 150-200 κιλά/στρέμμα, όπως σημείωσε ο ροδοπαραγωγός Γρηγόρης Αργυρίου. Μάλιστα, ο ίδιος αποκάλυψε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο διαπραγματεύσεων με εταιρίες σε Ρωσία και Αγγλία, προκειμένου να υπογραφεί συμφωνία για απορρόφηση μέρους του προϊόντος που παράγουν.

Κόστος Εγκατάστασης

Το κόστος εγκατάστασης της φυτείας ανέρχεται περίπου στα 1330€/στρέμμα, και περιλαμβάνει τις δαπάνες που πραγματοποιούνται κατά τα πρώτα τρία χρόνια, όσο δηλαδή θεωρείται ότι διαρκεί η περίοδος εγκατάστασής της. Κατά το πρώτο έτος, οι δαπάνες εγκατάστασης προέρχονται, κατά κύριο λόγο, από τα δενδρύλλια και το αρδευτικό σύστημα. Η εργασία περιλαμβάνει κυρίως τη χάραξη του δενδρώνα, τη φύτευση των δενδρυλλίων και την τοποθέτηση των καλαμιών υποστήριξης.

Η εργασία καταλαμβάνει πολύ μικρό ποσοστό στις συνολικές δαπάνες εγκατάστασης, λόγω της αυξημένης συμμετοχής του σταθερού κεφαλαίου (84%), ενώ το μεταβλητό κεφάλαιο αποτελείται, ουσιαστικά, από το κόστος του πετρελαίου, αφού κατά το πρώτο έτος, δεν εφαρμόζονται λιπάνσεις και φυτοφάρμακα.

Μετά το δεύτερο έτος, παρατηρείται μία μεγάλη μείωση των δαπανών, καθώς οι μεγάλες δαπάνες της αγοράς δενδρυλλίων και του συστήματος άρδευσης έχουν ήδη πραγματοποιηθεί, ενώ στο τρίτο και τελευταίο έτος εγκατάστασης, τα δέντρα αρχίζουν να μπαίνουν σε παραγωγή καλύπτοντας έτσι μικρό μέρος των δαπανών.

Ρόδι, ο καρπός τον Ολύμπιων θεών

Το ρόδι, σύμβολο ζωής, γονιμότητας και ευημερίας, είναι ο καρπός που, από τα πανάρχαια χρόνια, θεοί και άνθρωποι λάτρεψαν. Οι μικροσκοπικοί κόκκινοι, ζουμεροί και γλυκόξινοι σπόροι του αποτελούν μια ξεχωριστή, γευστική απόλαυση και κρύβουν πλήθος από θρεπτικές και θεραπευτικές ιδιότητες.

Το ρόδι παράγεται από ένα θάμνο ή δενδρύλιο που είναι αυτοφυές στην Ελλάδα, καθώς και σε άλλες μεσογειακές χώρες. Πιθανολογούν ότι μας έχει έρθει σε άγρια μορφή τα πανάρχαια χρόνια από την κεντρική Ασία.

Η λατινική ονομασία του είναι "Punica granalum", που σημαίνει "πολύσπορο μήλο".

Ο Πλίνιος το αναφέρει ως "Malum Punicum", που σημαίνει "μήλο των Καρχηδονίων".Το όνομα "Ρόα" ή "Ροία", που συναντάμε σήμερα σε πολλά μέρη της Ελλάδας, είναι ασιατικής καταγωγής και έχει τις ρίζες του στο συριακό "Rimmon".

Η ροδιά καλλιεργείται σε ηλιόλουστα και ζεστά μέρη, γι' αυτό και η παρουσία της είναι εμφανής στο μεσογειακό τοπίο.

Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Ροδιά ήταν αφιερωμένη στην Ήρα, προστάτιδα του γάμου και της γέννησης. Η Αφροδίτη, θεά του έρωτα, συνέδεσε το όνομα της με την ίδια την καταγωγή της Ροδιάς, μια και εκείνη φύτεψε για πρώτη φορά το δένδρο στην Κύπρο. Αναφορά στη ροδιά κάνει και ο Όμηρος, στην Οδύσσεια, περιγράφοντας τις καλλιέργειες του βασιλιά των Φαιάκων, Αλκίνοου, ενώ ο Αριστοτέλης επισημαίνει κάποια ποικιλία ροδιών χωρίς κουκούτσια (Αθηναίος ΙΔ'650 ε).

Στη Βίβλο, η Ροδιά παρομοιάζεται με τη γυναικεία ομορφιά, οι σπόροι της συμβολίζουν τη γονιμότητα και ο κατακόκκινος χυμός τους το νέκταρ της αγάπης, Στη Λαϊκή παράδοση το ρόδι συνδέεται με το γάμο, ως σύμβολο γονιμότητας και με το έθιμο της πρωτοχρονιάς, σαν ένδειξη καλής τύχης.

Θεραπευτικές ιδιότητες

Το ρόδι είναι πλούσιο σε σάκχαρα, βιταμίνες A,B,C μέταλλα, όπως ασβέστιο, φώσφορο, κάλιο, νάτριο, σίδηρο και την αντιοξειδωτική ουσία, σελήνιο.

Το εκχύλισμα του ροδιού μπορεί να προλάβει τον καρκίνο του προστάτη ή να επιβραδύνει την εξάπλωσή του, ενώ η κατανάλωση χυμού ροδιού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου εγκεφαλικών κακώσεων στα βρέφη.

Οι κατακόκκινοι και χυμώδεις σπόροι του είναι στυπτικοί, αφροδισιακοί, δροσιστικοί και ανακουφίζουν από τον πυρετό. Τονώνουν και αποτοξινώνουν τον οργανισμό, καθαρίζουν το αίμα, τα νεφρά και την κύστη. Το αφέψημα από τα άνθη της Ροδιάς, υπό μορφή γαργάρας, θεραπεύει την ουλίτιδα και ανακουφίζει από τον πονόλαιμο, ενώ το αφέψημα από τη φλούδα του καρπού καταπολεμά τις αμοιβάδες.

Ο δε χυμός του ροδιού, αναμεμειγμένος με ελαιόλαδο, εξαφανίζει τις κηλίδες από το δέρμα και σβήνει τις ρυτίδες, ενώ το ρόδι χρησιμοποιείται ευρύτατα στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική.