Η βία κατά των γυναικών δεν κάνει διακρίσεις

Τουλάχιστον μία στις τρεις γυναίκες υφίσταται βία στη διάρκεια της ζωής της. Τα φαινόμενα της κακοποίησης και της άσκησης βίας κατά γυναικών εξακολουθούν να παρατηρούνται τόσο στην Ελλάδα όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Μια ματιά στα στατιστικά στοιχεία και στις διάφορες μαρτυρίες, προκαλεί έκπληξη και αγανάκτηση. "Μεγάλος αριθμός κοριτσιών και γυναικών είναι θύματα ενδοοικογενειακής βίας, σεξουαλικής και οικονομικής εκμετάλλευσης, βιασμού από ξένους και γνωστούς, σεξουαλικής κακοποίησης στην παιδική ηλικία, σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας τους και κακοποίησης (ακόμα και ανθρωποκτονίας) από συντρόφους", τονίζει σε μήνυμά της, με αφορμή την σημερινή Παγκόσμια Ημέρα για την εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, η Γενική Γραμματέας Ισότητας των δύο φύλων, Μαρία Στρατηγάκη. Οι λύσεις πρέπει να πηγάζουν από την κοινωνία και να υιοθετούνται από την πολιτική. Μαζί με τον ΟΗΕ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων του υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σε συνεργασία με τις γυναικείες οργανώσεις και την κοινωνία των πολιτών εντείνει και διευρύνει τις ενέργειές της, για την συστηματική αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου στη χώρα μας με στόχο να εκλείψει η βία σε όλες τις μορφές!
Η βία κατά των γυναικών αποτελεί ένα πρόβλημα που "εμφανίζεται" (ή συνήθως συγκαλύπτεται) σε όλων των τύπων τις σύγχρονες κοινωνίες: στις αναπτυγμένες δυτικές κοινωνίες με ποικίλες μορφές, είτε με τη μορφή της οικογενειακής βίας, είτε με τη μορφή της σεξουαλικής εκμετάλλευσης όσο και στις υπόλοιπες κοινωνίες, όπου οι γυναίκες είναι θύματα πιο πρωτόγονων μορφών βίας.

Η οικογενειακή βία είναι μια από τις πιο κακοήθεις καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επειδή διαπράττεται, όχι από ξένους, αλλά από μέλη της οικογένειας, ανθρώπους εμπιστοσύνης. Είναι εξαπλωμένη σε όλο τον κόσμο, έχοντας επιπτώσεις στη φυσική και συναισθηματική υγεία γυναικών και παιδιών, απειλώντας την οικονομική τους ασφάλεια και υπονομεύοντας την αυτοεκτίμησή τους και την δυνατότητα για ομαλή ανάπτυξη. Στις χειρότερες περιπτώσεις αποτελεί απειλή για τη ζωή, όταν γυναίκες δολοφονούνται ή αυτοκτονούν από απελπισία.

Μια τέτοια μορφή βίας δεν κάνει διακρίσεις πολιτισμικής κληρονομιάς, ταξικής θέσης, μορφωτικού επιπέδου, ύψους εισοδήματος, εθνικότητας και ηλικίας σε οποιαδήποτε χώρα. Σε παγκόσμιο επίπεδο υπολογίζεται ότι δεν καταγράφονται σε επίσημες στατιστικές 60 εκατομμύρια γυναίκες, θύματα των ίδιων των οικογενειών τους, δολοφονημένες εκ προμελέτης ή μέσω παραμέλησης, μόνο και μόνο επειδή είναι γυναίκες.

Η άσκηση σωματικής και ψυχολογικής βίας από άντρες πάνω σε γυναίκες έχει κοινωνικές γενεσιουργές αιτίες, τις σχέσεις εξουσίας ανάμεσα στα φύλα, που αποτελούν δομικό στοιχείο της κοινωνίας (βία δομική) και εκφράζονται πέρα από την άμεση άσκηση βίας σε όλους τους τομείς της κοινωνίας, όπως στην οικονομική και κοινωνική εξάρτηση της γυναίκας από τον άντρα, στη μειονεκτική θέση των γυναικών στον τόπο της δουλειάς, στις χειρότερες ευκαιρίες μόρφωσης για κορίτσια και γυναίκες, στην υπο-εκπροσώπηση των γυναικών σε πολιτικές θέσεις κ.ά.

Ορισμένες μορφές βίας εκδηλώνονται σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης (π.χ. η οικογενειακή βία και ο βιασμός), ενώ άλλες εμφανίζονται μόνο σε ορισμένες χώρες ή πολιτισμούς, όπως ο ακρωτηριασμός των γεννητικών οργάνων, η επαλήθευση της παρθενίας, το κάψιμο στην πυρά των χηρών.

Μήνυμα γγ του ΟΗΕ

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Γκι Μουν, σε μήνυμά του αναφέρει:

" Τη δεκαετία που πέρασε από τότε που η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ καθιέρωσε την 25η Νοεμβρίου, ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, ολοένα και περισσότεροι, ομάδες και άτομα, άνδρες και αγόρια, συμμετέχουν στις προσπάθειες για την πρόληψη και την αντιμετώπιση αυτής της αποτρόπαιης παραβίασης των δικαιωμάτων των γυναικών.

Μπαν Γκι Μουν



Σημαντική πρόοδος έχει σημειωθεί επίσης σε εθνικό επίπεδο, καθώς πολλές χώρες έχουν υιοθετήσει νόμους και ολοκληρωμένα σχέδια δράσης.
Παρόλα αυτά έχουμε ακόμη πολλή δουλειά. Σε κάθε χώρα, οι γυναίκες και τα κορίτσια εξακολουθούν να πλήττονται και να υποφέρουν από τη βία. Αυτή η μορφή βίας υπονομεύει την ανάπτυξη, προκαλεί την αστάθεια και καθιστά την επίτευξη της ειρήνης ακόμη πιο δύσκολη. Πρέπει να απαιτήσουμε τη λογοδοσία και να λάβουμε συγκεκριμένα μέτρα ώστε να θέσουμε τέρμα στην ατιμωρησία. Πρέπει να ακούσουμε και να στηρίξουμε τις γυναίκες που επιζούν.

Ο στόχος μας είναι σαφής: να δώσουμε τέλος σε αυτά τα ασυγχώρητα εγκλήματα - είτε πρόκειται για τη χρήση του βιασμού ως όπλο πολέμου, την ενδοοικογενειακή βία, τη σωματεμπορία, τα αποκαλούμενα εγκλήματα "τιμής" και τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα βαθύτερα αίτια αυτής της μορφής βίας με την εξάλειψη των διακρίσεων και την αλλαγή της νοοτροπίας που τη διαιωνίζει.


Η εκστρατεία "Ενωμένοι για τον Τερματισμό της βίας Κατά των Γυναικών" ("UNiTE to End Violence Against Women") που εγκαινίασα πέρυσι, καλεί σε δράση ολόκληρο το σύστημα των Ηνωμένων Εθνών. Καλεί επίσης όλες τις χώρες να θέσουν σε εφαρμογή, μέχρι το έτος 2015, ισχυρούς νόμους, πολυτομεακά σχέδια δράσης, προληπτικά μέτρα, συλλογή δεδομένων, καθώς και να καταβάλουν συστηματικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής βίας σε συνθήκες συγκρούσεων. Καλώ τις κυβερνήσεις, τους οργανισμούς και κάθε έναν ξεχωριστά να συμμετάσχουν μαζί μας σε αυτή την εκστρατεία. Επίσης, πρόσφατα εγκαινίασα ένα δίκτυο Ηγετών-Ανδρών για την ενίσχυση της προσπάθειάς μας.
Η στήριξη της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη δημιουργία μιας ενιαίας οργάνωσης του ΟΗΕ για τα θέματα ισότητας θα ενισχύσει το έργο μας. Η νέα οργάνωση θα προωθήσει την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών και θα καθιστά υπόλογο το ίδιο το σύστημα των Ηνωμένων Εθνών.

Οι γυναίκες σε όλο τον κόσμο κρατούν ενωμένες τις οικογένειες, τις κοινότητες και τα έθνη. Στη φετινή Διεθνή Ημέρα, ας επιβεβαιώσουμε τη δέσμευσή μας στα ανθρώπινα δικαιώματα των γυναικών. Ας επενδύσουμε περισσότερους πόρους στην καταπολέμηση αυτής της μορφής βίας. Ας κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να θέσουμε τέλος σε αυτές φρικτές επιθέσεις, μια για πάντα."